واژه «بِمِيثَاقِهِمْ» ترکیبی است از «بـ» (حرف جر که معنای «با» یا «بر اساس» میدهد) و «میثاقهم» (میثاق + ضمیر ملکی «هم» به معنای «آنها»). به طور کلی، «میثاق» به معنای پیمان، عهد یا قرارداد محکم است که میان دو طرف بسته میشود. وقتی گفته میشود «بِمِيثَاقِهِمْ» یعنی چیزی بر اساس عهد یا پیمانی که آنها بستهاند، انجام شده یا مورد توجه قرار گرفته است.
در متون قرآنی و روایی، «میثاق» معمولاً به پیمانی اشاره دارد که خداوند با انسانها یا پیامبران بسته است. بنابراین، وقتی واژه «بِمِيثَاقِهِمْ» آمده، معمولاً منظور این است که اعمال یا رفتار انسانها با توجه به عهد و پیمانی که با خدا یا با دیگران داشتهاند، سنجیده میشود. این پیمان ممکن است شامل اصول اخلاقی، احکام دینی یا تعهدات اجتماعی باشد.
به طور خلاصه، «بِمِيثَاقِهِمْ» یعنی «بر اساس پیمان یا عهد آنها» و تأکید دارد که ارتباط، مسئولیت یا نتیجهای که به دنبال میآید، متکی بر همان تعهدی است که افراد پیشتر پذیرفتهاند. این عبارت نوعی یادآوری است که انسانها باید نسبت به عهد و پیمانهای خود وفادار باشند، چون هر عملی که برخلاف میثاق آنها باشد، از نظر اخلاقی و دینی قابل نقد است.