دانشنامه اسلامی
نیکی در برابر بدی، خصلت گروهی از اهل کتاب:•«الذین ءاتینـهم الکتـب من قبله...... ویدرءون بالحسنة السیئة...:کسانی که پیش از این به آنها کتاب آسمانی دادیم (نظیر برخی از اهل تورات و انجیل) آنها به این (قرآن) ایمان می آورند.آنهایند که مزدشان به خاطر آنکه (بر ایمان و عمل به دو کتاب آسمانی) صبر کردند، دو بار به آنها داده می شود، و با نیکی (در گفتار و کردار) بدی و آزار (مردم) را دور می سازند، و از آنچه به آنها روزی کرده ایم انفاق می کنند.». در این آیه شریفه، وعده ای جمیل به آن عده از اهل کتاب می دهد که شناخت خود را، که از قرآن و رسول اسلام داشتند، کتمان نکردند، و مدح ایشان است بر حسن سلوک و مدارایشان با جاهلان مشرکین، و به همین جهت باید گفت: آنچه به ذهن نزدیک تر است این است که: مراد از اجر دو برابر، این است که: یک اجر به ایشان داده می شود به خاطر این که به کتاب آسمانی خود ایمان داشتند، و یک اجر هم داده می شود به خاطر اینکه به قرآن ایمان آوردند، و بر ایمان دوم بعد از ایمان اول شان صبر نموده و کلفت و مشقت مخالفت با هوی را که در هر دو ایمان هست، تحمل نمودندبعضی از مفسرین گفته اند: مراد از دو اجر این است که: یک اجر به ایشان داده می شود به خاطر اینکه در دین خود صبر داشتند و اجر دیگری داده می شود به خاطر اینکه در برابر آزار کفار و تحمل مشقت صبر کردند ولی سیاق آیه با آن سازگار نیست.و یدرون بالحسنه السیئه کلمه یدرون از ماده درء است، که به معنای دفع است، و مراد از حسنه و سیئه به قول بعضی سخن خوب و سخن بد است، و به قول بعضی دیگر عمل خوب و بد است، که معروف و منکرش هم می گویند، و به قول بعضی دیگر مراد از آن، خلق خوب و بد است، که عبارت است از حلم و جهل، ولی سیاق آیات با معنای اخیر موافق تر است، بنابراین معنای آیه چنین می شود که: این مؤ منین از اهل کتاب آزار و اذیت مردم را به وسیله مدارا و حلم و حوصله از خود دور می کردند علامه طبرسی در تفسیر مجمع البیان می فرماید: ویدرءون بالحسنة السیئة یعنی سخنان زشت و ناپسندی که از کفار می شنوند به سخنان نیکو و پسندیده پاسخ می گویند.برخی گفته اند: یعنی منکر را به معروف دفع می کنند.برخی گفته اند: جهل جاهل را به حلم دفع می کنند.از امام صادق (علیه السلام) روایت شده است که: با حلم و مدارا آزار و اذیت مردم را از خود دور می کنند. معنای آیه این است: وقتی به گناهی تصادفا آلوده می شوند، کار نیکی می کنند که نیکی اش از بدی آن گناه بیشتر است، و یا حداقل معادل آنست و آثار سوء آنرا جبران می کند، حال چه اینکه این گناه را بوسیله کار نیک جبران نمایند و یا بوسیله توبه لکه آنرا بشویند، چون فرموده اند: ((حسنات گناهان را از بین می برد)) و هم فرموده اند: کسی که توبه کند مانند کسی است که گناه نکرده باشد و نیز چه اینکه خود مرتکب شده باشند، و یا دیگران نسبت به ایشان انجام داده باشند مثل اینکه به ایشان ظلم کرده باشند، و ایشان با عفو و احسان تلافی کنند، و یا به ایشان جفا کرده باشند ایشان به حسن خلق و گشاده روئی جبران نموده باشند، و یا منکری دیده و از آن نهی کرده باشند، و یا ترک معروفی سراغ داشته بدان امر کرده باشند.