ترک خوردگی خوردگی ـ تنشی مرزدانه ای

جداسازی می‌تواند در طبقه‌های مختلف مواد اتفاق بیفتد. در جامدات پلی کریستالی، جداسازی در عیوب کریستالی مانند نابجایی‌ها، مرزدانه‌ها، گسل‌های انباشته شده یا رابط بین دو فاز اتفاق می‌افتد. در محلول‌های مایع، به دلیل ترکیبی از اثرات شیمیایی و الکتریکی، شیب‌های شیمیایی نزدیک به مراحل دوم و سطوح وجود دارند.

در این نوع خوردگی که بسیار خطرناک است، قطعه بعد از مدتی از درون خورده و متلاشی می‌شود. این خوردگی که به علت غنی بودن مرزدانه‌ها از عناصر آلیاژی و آسوده تر بودن خوردگی آن‌ها در مرزدانه‌ها اتفاق می‌افتد در آلیاژهای سری ۲۰۰۰، ۵۰۰۰، و ۷۰۰۰ آلومینیوم بیشتر اتفاق می‌افتد. یکی از راه حل‌های پیشگیری از این نوع خوردگی، جلوگیری از حرکت مس و منیزیم به مرزدانه‌ها است.

در اینجا، نبود مرزدانه‌ها در عملاً استحکام تسلیم را کاهش می‌دهد ولی مهم‌تر از آن باعث کاهش مقدار خزش می‌شود که برای ابزارهای یا ابعاد دقیق و دمای بالا بحرانی است.

سنگ نواکولیت از رشد رسوبات کوارتز و رشد بلور های کوارتز در فواصل بسیار کم تشکیل شده و مشخصا دارای کریستالیت های کوارتز با پولاریزاسیون های زیادی است که همین ازدیاد مرزدانه ها موجب استحاله های شدید در پولاریزاسیون صفحات تحت تنش نسبت به دما های بالا و چقرمگی پایینتر از کوارتز و نزدیک تر بودن به تسلیم، اما از طرفی استحکام ۴ برابری آن در برابر کریستال کوارتز شده است.

جهت دانه و این موضوع که در حین تغییر شکل این جهت چگونه تغییر می‌کند بر مقدار انرژی انباشتگی و در نتیجه بر سرعت تبلور مجدد تأثیر می‌گذارد. تحرک مرز دانه تحت تأثیر جهت آن است و بنابراین برخی از بافت‌های کریستالوگرافی نسبت به دیگری دارای سرعت رشد بیشتر هستند. اتم‌های حل شده چه نا خالصی‌ها و چه اتم‌هایی که به صورت عمدی اضافه شده‌اند تأثیر عمیقی بر سینتیک تبلور مجدد دارند. حتی یک غلظت جزئی ممکن است تأثیر مهمی داشته باشد، به‌طور مثال ۰٫۰۰۴٪ آهن دمای تبلور مجدد را حدود ۱۰۰ درجه بالا می‌برد در حال حاضر مشخص نیست که این اثر اصولاً باعث کاهش جوانه‌زنی شده یا تحرک مرزدانه را برای رشد کاهش می‌دهد.

تحقیقات بعدی، اکسیداسیون مخرب را به صورت یک حمله به مرزدانه‌ها توصیف نمود که طی آن دانهها توسط محصولات اکسیداسیون از یکدیگرجدا میشوند.

نسبت نفوذ شبکه به نفوذ مرزدانه با دما افزایش می‌یابد، زیرا انرژی فعالسازی برای نفوذ مرزدانه همیشه کمتر از نفوذ شبکه است. بنابراین همان‌طور که پیش تر نیز بیان شد، خزش کوبل در دماهای پایین‌تر اهمیت بیشتری پیدا می‌کند درحالیکه خزش نابارو- هرینگ در دماهای بالا مطرح می‌گردد. در هر دو این مکانیزم‌ها بخصوص در فرایند نابارو- هرینگ سطوح تنش اعمالی پایین بوده ( σ/G<10−3 )و از این لحاظ این پدیده در کاربردهای مهندسی کمتر مطرح می‌باشد نکته دیگر آنکه در محدودهای از تنش و دما که احتمالاً این نوع فرایند خزشی وجود دارد، هرچه ابعاد دانه کوچکتر باشد، از مقاومت در برابر تغییر شکل کاسته خواهد شد

این نقشه‌ها می‌توانند جهت‌گیری کریستالی مواد مورد بررسی را به صورت فضایی توصیف کنند و می‌توانند برای بررسی ریزبافت و مورفولوژی نمونه استفاده شوند. برخی از این نقشه‌ها جهت‌گیری دانه، مرزدانه، کیفیت الگوی پراش (تصویر) را توصیف می‌کنند. برای اندازه‌گیری میانگین جهت‌گیری نادرست، اندازهٔ دانه و بافت کریستالوگرافی می‌توان از ابزارهای آماری مختلفی استفاده کرد. از این مجموعه داده می‌توان نقشه‌ها و نمودارهای متعددی تولید کرد.