بالی افندی صوفیانی

[ویکی فقه] بالی افندی صوفیایی، از متصوفه ترک قرن دهم و از شارحان فصوص الحکم است.
بالی اَفَنْدی (د صفر ۹۶۰/فوریه ۱۵۵۳)، معروف به صوفیَّوی، متصوف عثمانی بوده است. در اُسْتُرُومْجه، اکنون در آلبانی، به دنیا آمد. سپس در شهر صوفیه - بلغارستان - اقامت گزید و اشتهارش به صوفیوی از همین روست. وی در همان شهر به تحصیل پرداخت سپس به استانبول رفت و در زمره مریدان شیخ قاسم چلبی - که در روستای بابانقاش در نزدیکی استانبول مدفون است - قرار گرفت و خلیفه او شد. از این رو، به خلیفه الصوفیوی نیز معروف است. سلطان سلیمان قانونی به وی توجهی خاص داشت، چنانکه در برخی از لشکرکشی ها نیز همراه سلطان بود.
طریقت و سرانجام وی
بالی افندی بعدها به طریقت خلوتیه پیوست و از مشایخ این طریقت گردید و مریدان بسیار تربیت کرد وی سرانجام در شهر صوفیه درگذشت و در محلی به نام «صلاحیه » به خاک سپرده شد. عبدالرحمان بن عبدالعزیز که از قضات آن روزگار بود، مسجد و زاویه ای بر آرامگاه او بنا نمود. او در قبال بعضی مجادلات صوفیه راهی میانه برگزید و در مخالفت با شیخ بدرالدین سماوی به پادشاه نامه نوشت. رویّه اش در باب قضا و قدر بر رساله کمال پاشازاده، نشانه آگاهی او در علم کلام، و شرح الفصوص او نماینده تسلّطش بر تصوف و عرفان است.
آثار
از بالی افندی آثاری چند در عرفان بر جا مانده است:۱. اطوار سبعه، رساله ای است در اطوار سبعه صوفیان که آن را اصول فقر نیز نامیده اند. نسخه ای از این رساله در کتابخانه سلیمانیه (شم ۷۲/۲۹۷) موجود است. ۲. رساله قضا و قدر. نسخه خطی آن در کتابخانه سلیمانیه (بخش دارالمثنوی، شم ۲/۵۵) نگاهداری می شود. ۳. رساله التصوف. نسخه ای از آن (شم ۳/۴۳۳) در بخش طاهر آقا در کتابخانه سلیمانیه موجود است. ۴. مشهورترین اثرش شرح الفصوص به زبان عربی است که دیدگاههای آن با دیگر شروح فصوص الحکم متفاوت است. از جمله می گوید که شارحان فصوص الحکم گفته ابن عربی را درباره اعتبار یا بی اعتباری ایمان فرعون نادرست دریافته اند، زیرا ابن عربی در الفتوحات المکیّه صریحاً گفته است که ایمان فرعون پذیرفته نشد و وی تا ابد در دوزخ خواهد ماند. این شرح که به زبان ترکی است، در میان شروح مختلف فصوص الحکم از اهمیت خاصی برخوردار است. این اثر در ۱۳۰۹ق در استانبول چاپ شده است.۵. شرح حدیث کنت کنزاً مخفیاً، که نسخه خطی آن در کتابخانه سلیمانیه استانبول (شم ۱۸۶۴) نگهداری می شود. از دیگر آثار وی قصه ابراهیم (علیه السلام)، واردات، مجموعه النصایح، و برخی اشعار صوفیانه را می توان نام برد.

💡 این باشگاه توسط عبدالله صوفیانی راه‌اندازی شد که وی مالک یک شرکت پوست و روده بوده‌است.

💡 او از صوفیانی یاد می‌کند که برای انسان «سرشت خدایی» قائل بودند و پیامبر اسلام را «شیاد» می‌خواندند..

💡 در مقدمه این کتاب عطار نیشابوری نام‌های هفتاد و دو تن از صوفیانی را که سرگذشتشان را نوشته‌است این گونه بیان داشته:

💡 داود نوشی صوفیانی (زاده ۱۲ تیر ۱۳۹۰ در تبریز) دروازه‌بان فوتبال اهل ایران، عضو پیشین تیم ملی فوتبال زیر ۱۷ سال ایران و تیم ملی فوتبال جوانان ایران است.

💡 صوفیانی که به ذوق تو به وجدند و سماع فارغ از زمزمهٔ مطرب و از زیر و بمند

💡 خانه لشگرنویس مربوط به دوره پهلوی اول است و در تهران، خیابان پامنار، کوچه شهید صوفیانی، پلاک ۵۲ واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۹ مرداد ۱۳۸۴ با شمارهٔ ثبت ۱۲۷۸۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.