سفرنامه رضا قلی میرزا نایب الایاله نوه فتحعلی شاه

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] "سفرنامه رضا قلی میرزا" اثر رضا قلی میرزا، نوه فتحعلی شاه است و در خاطرات خود از سفر به انگلستان به توصیف نظام پارلمانی این کشور پرداخته است.
این سفرنامه شامل دو قسمت است. قسمت اول در ذکر وقایع فوت فتحعلی شاه و جانشینان او و قسمت دوم شرح مسافرت رضا قلی میرزا به بغداد، شام، بیروت و بعضی از کشورهای اروپائیست.
وی دولت انگلستان را شامل دو بخش خاص و عام می دانست؛ دولت خاص را شامل پادشاه و وزرا و بعضی از ارکان دولت و دولت عام را همه مردم، از پادشاه الی فقیر می دانست. او معتقد بود این مردمند که حکومت می کنند و پشتوانه چنین نظامی آرا و مشارکت عموم است که در نهاد پارلمان تبلور می یابد. رضا قلی میرزا در این سفرنامه علت وجودی پارلمان بر مبنای مشارکت عمومی وجایگزینی دموکراسی پارلمانی به جای دموکراسی مستقیم را بیان می کند.
ویژگی عام نوشته های این دوره این است که تنها به توصیفی از نظام پارلمانی، دموکراسی و آزادی در غرب بسنده کرده اند و وارد چارچوب ها و ارکان اندیشه دموکراسی و پارلمان تاریسم نشده اند. به نظر می رسد، کمترین اثر این سفرنامه ها - که غالبا توسط وابستگان دربار و مامورین و سفرای حکومتی نگارش یافته است - آگاهی دادن به دست اندرکاران امور کشور و صاحب منصبان، پیرامون شیوه های نوین فرمانروایی و نقش مردم در حکومت بوده و این موضوع در گسترش روند اصلاح و دگرگونی و زمینه سازی تبدیل نظام سلطنتی به مشروطه پارلمانی موثر بوده است.
این سفرنامه، با انشائی ساده آنچه را که دیده و در ماموریت خود انجام داده، به رشته تحریر کشیده است و صرف نظر از طرز جمله بندی و رعایت اصول و دستور زبان، دارای مطالب مستند است که بسیار ارزنده و قابل استفاده به نظر رسیده است.

جمله سازی با سفرنامه رضا قلی میرزا نایب الایاله نوه فتحعلی شاه

خان زند مجدداً به کازرون بازگشت و قلعه شهر را تسخیر کرد. او در پی انتقام، دستور داد تا رضا قلی‌خان و پسرش را کور کنند. در همین زمان بود که سلطانعلی‌خان زند، یکی از شاهزادگان زندیه که با موفقیت از شیراز فرار کرده بود، به همراه هفتاد تن از سران سلسله زند خود را به اردوی لطفعلی رساند.
"من مدافع دریابیگی نیستم، به سوابق خوب و بد او هم کاری ندارم ولی دریابیگی هرکه بود و هرچه بود کسی نبود که دست التماس به سوی امثال سید خرقانی دراز کند. او یک‌بار بعد از حکومت مرحوم عماد نظام و بار دیگر پس از عزل میرزا رضا قلی خان سالار اعظم به حکمرانی بوشهر رسید و در هربار دست به کارهای خوب و بدی زد که در این‌جا از موضوع بحث ما خارج است..... تصرف بوشهر و تمام دوائر دولتی آن از این نظر بسیار حائز اهمیت بود که در صورت ادامه آن و تجزیهٔ بوشهر از آن روی که نیروهای مسلح و ضعیف دولت وقت توانائی مقابله با سلحشوران انقلابی نداشتند، اقتصاد سایر قسمت‌های دیگر کشور را نیز دچار رکود و فلج می‌کرد و این چیزی بود که سرانجام آن جز کناره‌گیری شاه مستبد چیز دیگری نمی‌توانست باشد.
فال گیر
بیا فالت رو بگیرم!!! بزن بریم
افتراق
افتراق
تسخیر
تسخیر
ظریف
ظریف
معلق
معلق