باغ ارم

باغ ارم

باغ ارم شیراز از باغ‌های تاریخی و باشکوه این شهر است که شالودۀ اولیۀ آن به دورۀ سلجوقی و احتمالاً به فرمان اتابک قراچه، حکمران فارس در عهد سلطان سنجر سلجوقی، بازمی‌گردد. در دورۀ قاجار، طی حکومت فتحعلی‌شاه، عمارتی در این باغ ساخته شد که بانی آن بنا بر منابع تاریخی همچون فارس‌نامۀ ناصری، جانی‌خان قشقایی، والی فارس، و به روایت آثار العجم، محمّدقلی‌خان، فرزند او، ذکر شده است. در دورۀ ناصرالدین‌شاه قاجار، عمارت پیشین تخریب و بنای فعلی با معماری چشم‌نواز جایگزین آن شد.

بر اساس نقشۀ دقیقی که دونالد ویلبر از این باغ ترسیم کرده، امروزه تنها حدود نیمی از مساحت اولیۀ باغ باقی مانده است؛ با این حال، عمارت اصلی آن کماکان پابرجا و استوار است. ساخت این عمارت به همت میرزا حسنعلی نصیرالملک آغاز شد و پس از وی، ابوالقاسم نصیرالملک، خواهرزادۀ او، کار تکمیل آن را به پایان رساند. این بنا در سه طبقه طراحی شده و در دو طبقۀ فوقانی، ایوانی مرتفع و ستون‌دار در مرکز جبهۀ اصلی قرار دارد که دیوارها و سقف آن با تزیینات ظریف گچ‌بری آراسته شده‌است. در پشت این ایوان، دو تالار بزرگ واقع شده که هرکدام با پنجره‌های هفت‌قسمتی به ایوان مشرف هستند. همچنین در دو طرف ایوان اصلی، ایوان‌های کوچک‌تر ستون‌داری تعبیه شده‌است.

بر هلالی‌های نیم‌دایرۀ بالای نماهای اصلی بنا، کاشی‌کاری‌های نفیسی شامل تصویر ناصرالدین‌شاه قاجار و صحنه‌هایی از داستان‌های مشهور همچون سلیمان و بلقیس، خسرو و شیرین، و زلیخا و زنان مصر به چشم می‌خورد. در سال ۱۳۴۲ خورشیدی، پس از انتصاب اسدالله علم به ریاست دانشگاه پهلوی شیراز، عمارت باغ ارم به اقامتگاه وی تبدیل شد و سه سال بعد، با انتصاب او به وزارت دربار، این عمارت در زمرۀ کاخ‌های سلطنتی قرار گرفت. این باغ و عمارت آن همواره به‌عنوان نمادی از هنر و معماری دورۀ قاجار و میراث فرهنگی ایران مورد توجه بوده‌است.

لغت نامه دهخدا

باغ ارم. [ غ ِ اِ رَ ] ( اِخ ) باغ اساطیری معروف به دمشق. باغ شدادبن عاد. ( ناظم الاطباء ). بهشتی که شدادساخت. ( هفت قلزم ). و رجوع به شداد شود:
تا به باغ ارم از خوشی و خوبی مثل است
باد بزمت به خوشی خوبتر از باغ ارم.معزی.تا بباغ ارم زنند مثل
باد بختت به فر باغ ارم.مسعود سعد.دمشق از اقلیم چهارم است... در اول ارم بن سام بن نوح بر آن زمین باغی ساخت، آن را باغ ارم خواندند و ذکرش در جهان مشهور است و بخوشی مثل بود. پس شدادبن عاد بر آن موضع عمارت فراوان افزود چنانکه بهشت و دوزخ ساخت، آنرا ارم ذات العماد گفتند و مصدق این معنی کلام مجید است. قوله تعالی: ارم ذات العماد التی لم یخلق مثلها فی البلاد ( قرآن 7/89-8 )؛ باغ ارم که ستونها داشت و چون او در بلاد پدید نیامد. پس تارح [هوآذر] که پدر ابراهیم خلیل اﷲ بود و وزیر نمرود بود در آن حدود شهر دمشق بساخت. ( نزهةالقلوب چ لیدن ص 249 ).
باغ ارم. [ غ ِ اِ رَ ]( اِخ ) باغی معروف در شیراز. یکی از چهار باغ معروف شیراز و آن چهار عبارتند از باغ تخت قراچه و باغ جهان نما و باغ دلگشا و باغ ارم. ( از سعدی تا جامی ادوارد برون ص 219 ). این باغ در میانه مغرب و شمال شیراز بمسافت یک میل بیشتر، مبذر دویست و نود من بذر گندم است، عمارتی مرغوب دارد. از بناهای مرحوم جانی خان ایلخانی قشقایی است. ( فارسنامه ناصری بخش 2 ص 164 ).

فرهنگ فارسی

باغ معروفی در شیراز

دانشنامه آزاد فارسی

باغ اِرَم
باغ اِرَم شیراز
از باغ های قدیمی شیراز که احتمالاً شالوده ای سلجوقی دارد، و بانی اولیۀ آن اتابک قراچه، حکمران فارس در زمان سنجر سلجوقی، بوده است. در دورۀ فتحعلی شاه قاجار، عمارتی در این باغ احداث شد که بانی آن در فارسنامۀ ناصری، جانی خان قشقایی، حکمران فارس، و در آثار العجم، محمّدقلی خان، فرزند وی، معرفی شده است. در دورۀ ناصری، عمارت فعلی را برجای آن ساختند. براساس نقشه ای که دونالد ویلبراز این باغ تهیه کرده، امروزه تقریباً نیمی از باغ اولیه باقی است. اما عمارت اصلی آن به همان صورت نخست برجاست. بانی این بنا میرزا حسنعلی نصیرالملک بوده، و ابوالقاسم نصیرالملک، خواهرزادۀ وی، آن را به پایان رسانده است. این عمارت ساختمانی است سه طبقه، که در دو طبقۀ فوقانی، ایوان مرتفع ستون داری در میانۀ جبهۀ اصلی قرار گرفته است؛ دیوارها و سقف ایوان تزیینات گچ بری دارند. دو تالار در دو طبقۀ پشت ایوان قرار گرفته است، که هریک با پنجره های هفت قسمتی به ایوان گشوده می شوند. در طرفین ایوان اصلی، ایوان های ستون دار کوچکی قرار دارد. بر هلالی های نیم دایره ایِ بالای نماهای اصلیِ بنا، تصویر ناصرالدین شاه قاجار، و تصاویری از داستان های سلیمان و بلقیس، خسرو و شیرین، زلیخا و زنان مصر کاشی کاری شده است. در ۱۳۴۲، پس از انتصاب اسدالله علم به ریاست دانشگاه پهلوی شیراز عمارت باغ اِرَم اقامتگاه شد. سه سال بعد با منصوب شدن عَلَم به سمت وزیر دربار، این عمارت جزو کاخ های سلطنتی محسوب شد.

جمله سازی با باغ ارم

ای بر گل روی تو حسد باغ ارم را بت کیست که سجده نکند چون تو صنم را
باغ ارم یکی از زیباترین و معروف‌ترین باغ‌های ایران در مجاور این بلوار قرار دارد.
فال گیر
بیا فالت رو بگیرم!!! بزن بریم
نحوه
نحوه
رویت
رویت
تازه
تازه
همپایه
همپایه