جزیره هُرمُز، واقع در خلیج فارس و تنها ۸ کیلومتر دورتر از بندرعباس، جزیرهای ایرانی به شکل بیضی است که مساحتی بالغ بر ۴۲ کیلومتر مربع دارد. این جزیره در نزدیکی تنگه هرمز قرار گرفته و به عنوان یکی از مقاصد گردشگری جنوب ایران شناخته میشود. شهر هرمز، که در شمال جزیره واقع شده، تنها نقطه جمعیتی آن است و بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵، جمعیتی معادل ۵٬۸۹۱ نفر را در خود جای داده است. به دلیل موقعیت جغرافیایی و نزدیکی به تنگه هرمز، هرمز به عنوان کلید خلیج فارس شناخته میشود. این موقعیت، در طول تاریخ، اهمیت ویژهای از نظر استراتژیک و تجاری به آن بخشیده است. هرمز به مدت بیش از یک قرن تحت اشغال پرتغالیها بود و در نهایت در سال ۱۶۲۲ میلادی، در دوره شاه عباس، دوباره به تصرف ایران درآمد. بر اساس منابع تاریخی، نام هرمز در گذشته هورموغ بوده است که در گویش محلی استان هرمزگان به معنای نخل میباشد. همچنین، این واژه ممکن است از ترکیب هور و موغ به معنای بندرگاه موغستان شکل گرفته باشد که امروزه به اشتباه هرمز نامیده میشود. یونانیان باستان هرمز را ارگانا مینامیدند و جغرافیدانان مسلمان آن را زَرون یا معرب آن جرون میشناختند. حافظ شیرازی نیز در یکی از اشعارش به هرمز به عنوان هرموز اشاره کرده است.
جزیره هرمز
لغت نامه دهخدا
جزیره هرمز. [ ج َ رَ ی ِ هَُ م ُ ] ( اِخ ) از جزایر خلیج فارس است و در 34هزارگزی جنوب شرقی بندرعباس واقع شده و زمین آن غیرقابل زراعت و فاقد آب جاری است. معادن یاقوت و گوگرد ونمک و جز آن دارد. این جزیره دفاعگاه خوبی برای باب هرمز و بندرعباس محسوب میگردد. و در جوار آن جزیره ٔلارک و جزیره کوچک بستانه قرار گرفته که از لحاظ طبیعی جزو تنگه هرمز است. ( از جغرافیای غرب ایران ).
فرهنگ فارسی
جملاتی از کلمه جزیره هرمز
بندرعباس به عنوان یک نقطه اصلی کشتیرانی، عمدتاً برای واردات، و دارای سابقه طولانی بازرگانی با هند، به ویژه بندر سورات است. سالانه هزاران گردشگر از این شهر و جزایر مجاور از جمله قشم و جزیره هرمز بازدید میکنند.