سوره نساء

سورهٔ نساء، چهارمین سورهٔ قرآن کریم است که در مدینه نازل شده و دارای ۱۷۷ آیه می‌باشد. این سوره از نظر تعداد کلمات و حروف، پس از سورهٔ بقره، طولانی‌ترین سورهٔ قرآن به‌شمار می‌رود. تمامی آیات آن به استثنای آیهٔ ۵۸ بر اساس نظر برخی مفسران در مدینه نازل گردیده و از نظر ترتیب نزول، پس از سورهٔ ممتحنه قرار دارد. سورهٔ نساء در جزء چهارم، پنجم و ششم قرآن جای گرفته و ششمین سوره از سوره‌های مدنی محسوب می‌شود.

علت نام‌گذاری این سوره به «نساء»، اشاره‌های مکرر به واژهٔ زنان بیش از بیست بار و طرح مباحث گسترده در زمینهٔ احکام و حقوق زنان است. این سوره به‌دلیل حجم قابل توجه و محتوای غنی مربوط به زنان، با عنوان «نساءالکبری» (سورهٔ بزرگ زنان) نیز شناخته می‌شود؛ در مقابل، سورهٔ طلاق که احکام مختصری دربارهٔ زنان دارد، «نساءالصغری» یا «نساءالقصری» نامیده می‌شود. محتوای سوره نساء شامل مباحثی همچون احکام ارث، حقوق یتیمان، مسائل مربوط به ازدواج، جهاد، ولایت، عدالت اجتماعی و هجرت از جامعهٔ فاسد به جامعهٔ سالم است.

در مورد فضیلت تلاوت این سوره، روایات متعددی نقل شده است؛ از جمله پیامبر اکرم فرموده‌اند: «هر کس سورهٔ نساء را بخواند، گویا به اندازهٔ هر مسلمانی که طبق مفاد این سوره ارث می‌برد، در راه خدا انفاق کرده است و همچنین پاداشی معادل آزادکردن یک برده به او عطا می‌شود.» همچنین در پاداش تلاوت‌کنندهٔ این سوره آمده است که از شرک پاک می‌شود و در زمرهٔ کسانی قرار می‌گیرد که خداوند گناهانشان را بخشیده است. سورهٔ نساء سومین سوره از سوره‌های هفت‌گانهٔ طوال (بلند) و پس از سورهٔ بقره، بزرگ‌ترین سورهٔ قرآن از نظر حجم محسوب می‌گردد.