عبارت «هشت و مشت» در فارسی به معنای جنگیدن یا درگیری فیزیکی با استفاده از مشت، لگد، سیلی و امثال آن است. این اصطلاح ترکیبی از واژههای «هشت» و «مشت» است که نشاندهنده شدت و خشونت درگیری است و معمولاً به نبردهای تن به تن اشاره دارد. در ادبیات و متون کهن فارسی، چنین عبارتهایی برای توصیف جنگهای جسمانی یا زد و خوردهای شدید به کار میرفتهاند. «هشت و مشت» میتواند نشاندهنده خشونت، عصبانیت یا برخورد فیزیکی بین افراد باشد و اغلب بار معنایی منفی دارد. در مکالمات روزمره یا داستانها، این عبارت برای تصویرسازی صحنههای دعوا و نزاع استفاده میشود و تأکید بر خشونت و مقابله مستقیم دارد. کاربرد «هشت و مشت» بیشتر در متنهای طنز، ضربالمثلها یا توصیف شخصیتهای عصبانی دیده میشود. این اصطلاح با مفاهیمی مانند زد و خورد، کتک کاری، دعوا و درگیری هممعنی است.
هشت و مشت
لغت نامه دهخدا
با یک تنه تن خود چون پس همی نیایی
اندرمصاف مردان کی مرد هشت و مشتی ؟ناصرخسرو.