عدالت از دیدگاه ارسطو

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] ارسطو سعادت را که خیر نهایی انسان ها است به «فعالیت نفس در انطباق با فضیلت» تعریف می کند و عدالت را راس فضایلی می داند که تحقق بخش سعادت بشر است. از دیدگاه ارسطو، عدالت فضیلت کامل است؛ ارسطو از جمله اندیشمندانی است که تقسیم بندی متفاوتی از عدالت دارد. در این جا مروری کوتاه بر دیدگاه ارسطو درباره عدل و عدالت خواهیم داشت و برای آگاهی بیشتر باید به کتاب ها و مقالات تخصصی مراجعه شود.
عدالت، یکی از خواسته های درونی و فطری انسان است و هر انسانی به مقتضای فطرت سالم خود از نابرابری و تبعیض بیزاری می جوید. عدالت نسبت به برخی ارزش های معنوی از جایگاه والاتری برخوردار است، همان گونه که در روایتی می خوانیم: از امام علی (علیه السّلام) پرسیدند: عدل یا بخشش، کدام یک برتر است؟ آن حضرت فرمود: «عدالت، هر چیزی را در جای خود می نهد، در حالی که بخشش آن را از جای خود خارج می سازد. عدالت تدبیر عمومی مردم است، در حالی که بخشش گروه خاصی را شامل می شود، پس عدالت شریف تر و برتر است». در طول تاریخ اندیشه بشر، اندیشمندان بسیاری بدان توجه نموده و هر یک متناسب با دیدگاه های معرفت شناختی خود، معنا و مفهومی از آن ارائه کرده اند.
معنای لغوی عدالت
«عدالت» از ریشه «عدل» در لغت به معانی «برابری» «العَدْل: الحکم بالاستواء. و یقال للشَّی ء یساوی الشی ء: هو عِدْلُه»، «دادگری کردن»، «حدّ متوسط بین افراط و تفریط به گونه ای که زیادی و کمی در آن نمی باشد؛ یعنی اعتدال و قسط حقیقی»، «انصاف» «العَدل: الانصاف»؛ آمده است.
عدالت از دیدگاه ارسطو
ارسطو از جمله اندیشمندانی است که تقسیم بندی متفاوتی از عدالت دارد. در این جا مروری کوتاه بر دیدگاه ارسطو درباره عدل و عدالت خواهیم داشت و برای آگاهی بیشتر باید به کتاب ها و مقالات تخصصی مراجعه شود.
← تعریف ارسطو از سعادت و عدالت
...

جمله سازی با عدالت از دیدگاه ارسطو

رالز در نظریهٔ عدالت می‌نویسد: «عدالت اولین فضیلت برای نهاد اجتماعی است، همچنان که حقیقت برای نظام تفکر». عدالت از نظر رالز مقدم بر خوشبختی است. خوشی و کامیابی آنگاه به‌عنوان یک ارزش مثبت تلقی می‌شود که عادلانه بودن آن محرز باشد. عدالت چارچوبی است که افراد مختلف در آن فرصت پی‌گرفتن آمال و ارزش‌های مورد نظر خود را پیدا می‌کنند.
عدالت از اركان اصلى حيات انسانى است. جامعه اى كه در آن ظلم و بى عدالتىبرقرار باشد انسانيت انسان در آن جامعه مضمحل مى گردد. جامعه اى اسلامى است كه درآن نظام عدل الهى حاكم باشد. در اين جامعه كار و كوشش اساس مالكيت است. در چنين جامعهاى استثمار و بهره كشى از انسانها گناه نا بخشودنى تلقى مى شود. رسالت پيامبراناز نظر اسلام اقامه عدل است.(9)
امام على (ع )، قرآن زنده و ناطق، و عدالتىممثل و محقق بود. عدالت از وجود على (ع ) مى جوشيد؛ از انديشه، سخن وعمل و حكومت على (ع ) گرفته تا قضاوت، مردمدارى و پيوندهاى خانوادگى و اجتماعى آنحضرت. عدالت على (ع ) كه از عمق وجودش بر مى خاست، آن قدر دقيق و عميق بود كه مىفرمايد:
فال گیر
بیا فالت رو بگیرم!!! بزن بریم
ژرف یعنی چه؟
ژرف یعنی چه؟
پهن یعنی چه؟
پهن یعنی چه؟
فال امروز
فال امروز