«اختیار در هدایت» در اسلام به این معناست که انسان در انتخاب مسیر درست یا نادرست، آزاد و مسئول است. قرآن کریم تأکید می‌کند که هدایت، امری تحمیلی نیست و هر فرد با آگاهی و اراده خود می‌تواند راه ایمان و عمل صالح را بپذیرد یا از آن روی برگرداند. این مفهوم نشان می‌دهد که هدایت الهی در اختیار انسان نهاده شده، اما پذیرش یا ردّ آن به تصمیم او بستگی دارد. خداوند راه هدایت را از طریق پیامبران و آیات خود روشن ساخته است، ولی اجبار در پذیرش آن وجود ندارد. از این رو، پاداش و کیفر انسان نیز بر پایه همین اختیار شکل می‌گیرد؛ یعنی چون او آزاد است، در برابر انتخاب‌هایش مسئول شناخته می‌شود.
اختیار در هدایت
دانشنامه اسلامی
بر اساس آیات قرآن، انسان، در انتخاب هدایت و راه درست، آزاد و مختار است:
← پذیرش هدایت
۱. ↑ آل عمران/سوره۳، آیه۲۰.
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۲، ص۴۴۹، برگرفته از مقاله «اختیار در هدایت».
...
