فیل ماهی یکی از بزرگ‌ترین ماهیان استخوانی جهان و بزرگ‌ترین ماهی دریای مازندران است. این ماهی از راسته تاس‌ماهیان بوده و زیستگاه اصلی آن حوضه دریای مازندران و دریای سیاه است. این آبزیان به دلیل صید بی‌رویه و تخریب زیستگاه، در فهرست گونه‌های به‌شدت در معرض خطر انقراض قرار دارد.
ویژگی‌ها
این ماهی‌ها می‌توانند بسیار بزرگ شوند؛ نمونه‌های بالغ با وزن بیش از ۱۴۰۰ کیلوگرم و طول بیش از چهار متر ثبت شده‌اند. رکورد صید این ماهی در ایران حدود ۱۲۵۰ کیلوگرم بوده است. این ماهی می‌تواند بیش از ۱۰۰ سال عمر کند و بین ۱۴ تا ۱۷ سالگی بالغ می‌شود و هر دو یا سه سال یکبار تخم‌ریزی می‌کند. بدنی باریک، پوزه کوتاه و مخروطی، سبیلک بلند و فشرده دارد. بخش‌هایی از اسکلت آن غضروفی است و فاقد خار سخت در باله‌ها می‌باشد.
زیستگاه و پراکندگی
فیل ماهی در کشورهای حوزه دریای مازندران مانند ایران، روسیه، قزاقستان و ترکیه بومی است و در برخی مناطق اروپایی مانند آلبانی، ایتالیا و گرجستان نیز دیده می‌شود. در برخی کشورها مانند اتریش و مجارستان منقرض شده و در برخی دیگر به‌صورت مصنوعی معرفی شده است. این ماهی بیشتر در آب‌های عمیق (۷۰ تا ۱۸۰ متر) با بسترهای گلی زندگی می‌کند و به مناطق شور، لب‌شور و شیرین سازگار است. در دهه ۷۰ میلادی با کاهش عمق دریای مازندران، جمعیت آن به مناطق مرکزی و جنوبی مهاجرت کرد.
رژیم غذایی
فیل ماهی‌ها گوشتخوار و شکارچیانی ماهر هستند که در طول زندگی خود از انواع ماهی‌ها، سخت‌پوستان، بی‌مهرگان و حتی پرندگان آبزی تغذیه می‌کنند. در برخی موارد همنوع‌خواری نیز مشاهده شده است.
اهمیت اقتصادی و غذایی
خاویار به‌دست‌آمده از فیل ماهی (خاویار بلوگا) از گرانترین و مرغوب‌ترین انواع خاویار در جهان است. گوشت این ماهی نیز مصرف غذایی دارد و حاوی پروتئین بالا و مواد مغذی فراوان است. مصرف خاویار به دلیل داشتن اسیدهای چرب امگا۳ و دیگر ترکیبات مفید، در پیشگیری از بیماری‌های قلبی، افسردگی، التهاب مفاصل، برخی سرطان‌ها و کم‌خونی نقش مؤثری دارد.
