در دانش زبانشناسی، تکنگاره به کوچکترین واحد تمایزدهنده در نظام نوشتاری یک زبان اطلاق میشود. این مفهوم، بر خلاف واج که کوچکترین واحد صوتی متمایزکننده معناست، به حوزه خط و نگارش تعلق دارد. به بیان دیگر، تکنگارهها نمادهای نوشتاریِ متمایزی هستند که برای نمایش واجها یا گروهی از واجها در یک نظام نوشتاری خاص به کار میروند و امکان بازنمایی بصری زبان را فراهم میآورند.
تمایز و تشخیص این واحدها از یکدیگر، پایه و اساس خواندن و نوشتن در هر زبانی است. برای نمونه، در خط فارسی، هر یک از شکلهای حروف مانند "ب"، "پ" و "ت" یک تکنگاره به شمار میآیند؛ چرا که با تغییر هر یک، هویت و معنای نوشتار دگرگون میشود. بنابراین، تکنگاره لزوماً معادل یک حرف الفبایی نیست و میتواند شامل نمادهای ترکیبی مانند "کَ" (ک + زبر) نیز باشد که در کنار هم یک واحد نوشتاری متمایز را تشکیل میدهند.
بررسی و تحلیل تکنگارهها و چگونگی سازمانیابی آنها در نظامهای نوشتاری گوناگون، حوزهای کلیدی در خطشناسی به شمار میرود. این مطالعه به درک بهتر اصول املایی، شیوههای رمزگشایی نوشتار و حتی طراحی فونتها و فناوریهای پردازش متن یاری میرساند. در نتیجه، شناخت دقیق تکنگاره به عنوان بنیادیترین جزء نظام خط، برای توصیف علمی نوشتار هر زبان و نیز آموزش صحیح مهارتهای سوادآموزی امری ضروری و بنیادین است.