عزالدین قسام

شیخ عزالدین قسام، با نام کامل محمد عزالدین بن عبدالقادر قسام، از مبارزان و مجاهدان برجسته‌ی عرب در قرن چهاردهم هجری قمری به‌شمار می‌رود. وی در سال ۱۳۰۰ هجری قمری چشم به جهان گشود و در دورانی حساس از تاریخ جهان اسلام پرورش یافت. قسام در سال ۱۹۱۸ میلادی، همراه با گروهی از یاران و شاگردان خود، علیه استعمارگران فرانسوی که سوریه را به اشغال خود درآورده بودند، قیام کرد و نخستین تجربه‌های مبارزاتی خود را در این مسیر کسب نمود.

پس از این رویداد، او راهی شهر حیفا در فلسطین شد و در آنجا سکونت گزید. در حیفا، مسئولیت امامت جماعت مسجد جامع الاستقلال را بر عهده گرفت و از این موقعیت برای آگاهی‌بخشی و سازمان‌دهی مبارزات مردمی استفاده کرد. در همین دوران، همکاری نزدیکی با شیخ محمد کامل القصاب داشت و در تألیف کتاب النقد و البیان او را یاری رساند. این فعالیت‌ها نشان‌دهنده‌ی عمق فرهنگی و تعهد علمی او در کنار مبارزات مسلحانه بود.

سرانجام، شیخ عزالدین قسام به‌عنوان یکی از پیشگامان قیام مردم فلسطین علیه استعمار بریتانیا، در صحنه‌ی نبرد حاضر شد و شجاعت‌های بسیاری از خود به نمایش گذاشت. او در سال ۱۳۵۴ هجری قمری، در جریان این مبارزات، به شهادت رسید و پیکر پاکش در قریه‌ی الشيخ در نزدیکی شهر حیفا به خاک سپرده شد. نام و یاد او تا امروز به‌عنوان نماد مقاومت و ایستادگی در تاریخ فلسطین زنده مانده است.

لغت نامه دهخدا

عزالدین قسام. [ ع ِزْ زُدْ دی ن ِ ق َس ْ سا ] ( اِخ ) محمد عزالدین بن عبدالقادر قسام. از مجاهدان عرب بود. وی به سال 1300 هَ.ق. متولد شد و در سال 1918م. با گروهی از شاگردان خود علیه فرانسویان که سوریه را اشغال کرده بودند قیام کرد. مدتی در حیفا ( فلسطین ) اقامت گزید و عهده دار امامت جامع الاستقلال گشت. در این اوان شیخ محمد کامل القصاب را برای تألیف کتاب النقد و البیان یاری کرد. آنگاه در قیام مردم فلسطین علیه انگلیسی ها شرکت کرد و شجاعتهای بسیاری از خود نشان داد و سرانجام بسال 1354 هَ.ق. شهید شد و درقریه الشیخ نزدیک حیفا دفن گشت. ( از الاعلام زرکلی از مجلة الفتح و الاعلام الشرقیة و فلسطین المجاهدة ).

فرهنگ فارسی

محمد عزالدین بن عبدالقادر قسام از مجاهدان عرب بود وی بسال ۱۳٠٠ قمری متولد شد و در سال ۱۹۱۸ میلادی با گروهی از شاگردان خود علیه فرانسویان که سوریه را اشغال کرده بودند قیام کرد