سطح کاراییِ شبکه‌های حمل‌ونقل درون‌شهری، به‌ویژه بزرگراه‌ها، معیاری اساسی برای سنجش میزان اثربخشی آن‌ها در تسهیل جابه‌جایی روان و ایمن شهروندان محسوب می‌شود. این ارزیابی عمدتاً بر پایه شاخص‌های عملیاتی همچون نرخ جریان ترافیک، سرعت متوسط سفرها، زمان‌های توقف و همچنین قابلیت اطمینان سامانه در ساعات اوج تقاضا صورت می‌پذیرد. در این میان، بزرگراه‌ها به‌عنوان شریان‌های اصلی ارتباطی، نقش تعیین‌کننده‌ای در کارکرد کلی شبکه دارند و عملکرد آن‌ها مستقیماً بر کارایی سامانه حمل‌ونقل اثر می‌گذارد.
درجه‌بندی بزرگراه‌ها از نظر میزان مؤثر بودن در تردد، فرآیندی است که با بررسی و اندازه‌گیری دقیق داده‌های میدانی و تحلیلی انجام می‌شود. در این فرآیند، عواملی مانند ظرفیت اسمی و عملیاتی راه، میزان تأخیرهای ایجادشده، نرخ بهره‌وری در شرایط مختلف آب‌وهوایی و نیز میزان انطباق با استانداردهای ایمنی مورد توجه قرار می‌گیرند. نتیجه این ارزیابی‌ها، منجر به تعیین رتبه یا درجه‌ای می‌شود که بیانگر وضعیت موجود و کمک‌کننده در برنامه‌ریزی‌های آتی برای بهینه‌سازی و ارتقای کیفیت خدمات است.
در نهایت، هدف نهایی از این درجه‌بندی، فراهم آوردن مبنایی علمی و عملی برای تصمیم‌گیری‌های مدیریتی است. با تکیه بر این تحلیل‌ها، می‌توان نقاط قوت و ضعف شبکه را شناسایی کرده و با اجرای طرح‌های توسعۀ زیرساخت، به‌کارگیری فناوری‌های نوین مدیریت ترافیک و برنامه‌ریزی برای توزیع متوازن تقاضای سفر، گام‌های مؤثری در جهت افزایش کارایی و رضایت‌مندی کاربران برداشت. این رویکرد، منجر به ارائۀ خدمات حمل‌ونقلی کارآمد، مطمئن و پایدار خواهد شد.
