دشخواری در زبان فارسی به معنای سختی، صعوبت، و گرفتاری به کار می‌رود. این کلمه در تقابل با واژگانی چون خواری، آسانی، سهولت، و یسر قرار دارد و بیانگر حالتی است که در آن انجام امری با مشقت و مانع روبرو است. ریشه‌یابی این واژه نشان می‌دهد که دش پیشوندی است که بر نفی و دشواری دلالت دارد و خواری یا خوا به معنای آسانی و راحتی است. بنابراین، دشخواری به طور تحت‌اللفظی به معنای فقدان آسانی و راحتی است.
در متون کهن فارسی، از جمله آنندراج و ناظم الاطباء، واژه دشواری به وضوح به عنوان مترادفی برای سختی و صعوبت به کار رفته است. این مفهوم در ادبيات فارسی غالباً برای توصیف موانع، مشکلات، و چالش‌هایی که در مسیر زندگی، دستیابی به اهداف، یا انجام وظایف پیش می‌آید، استفاده می‌شود. از منظر معنایی، دشواری می‌تواند به جنبه‌های مختلفی از زندگی انسان اشاره کند؛ از سختی‌های جسمی و مادی گرفته تا مشکلات روحی، اجتماعی، یا حتی فلسفی. درک عمیق‌تر این واژه نیازمند توجه به بافت کاربرد آن در متون مختلف است.
