خوش عنان در ادبیات فارسی به کسی گفته می‌شود که رام، مطیع، مهربان یا خوش‌خوی است و رفتاری آرام و کنترل‌شده دارد. این واژه از ترکیب «خوش» به معنای نیکو و «عنان» که در اصل به افساری که برای هدایت حیوانات به کار می‌رود اشاره دارد، ساخته شده است. بنابراین این واژه در معنای مجازی به کسی اطلاق می‌شود که رفتار و اخلاقش تحت کنترل عقل و تربیت است و با دیگران به نرمی و خوشی برخورد می‌کند.
در متون کلاسیک فارسی، صفت خوش عنان اغلب برای توصیف انسان‌های با اخلاق و حیوانات رام به کار رفته است. شاعران و نویسندگان با استفاده از این صفت، شخصیت‌هایی را تصویر می‌کنند که نه تنها مهربان و آرام هستند، بلکه توانایی کنترل نفس و رفتار خود را دارند. این ویژگی، در اشعار و حکایات، نمادی از نیک‌رفتاری و ادب انسانی است.
همچنین، خوش عنان بودن در ادبیات فارسی گاهی به معنای داشتن خویشتن‌داری و توانایی در مقابله با مشکلات و ناملایمات است. به عبارتی، فرد خوش عنان نه تنها با دیگران مهربان و متواضع است، بلکه در شرایط دشوار نیز آرامش و صبر خود را حفظ می‌کند. بنابراین، این صفت هم جنبه اخلاقی و هم جنبه رفتاری دارد و نشان‌دهنده فضیلت و تربیت انسانی در متون ادبی است.
