ناکنده واژه‌ای است برگرفته از زبان فارسی که در قاموس به صورت نَکَنده و با املای «[ ک َ دَ / دِ ]» ثبت شده است. این واژه به صورت مرکب و به‌عنوان صفت مفعولی به‌کار می‌رود و معنای اصلی آن کنده نشده یا دست ناخورده است. در متون ادبی و رسمی، از این کلمه برای اشاره به چیزی که از آن صیانت شده و دست‌اندازی یا تغییر در آن صورت نگرفته است، استفاده می‌شود.
در مفهوم گسترده‌تر، ناکنده می‌تواند به وضعیتی اطلاق شود که در آن، یک شیء، مکان یا حتی یک ایده، اصالت و وضعیت اولیه خود را حفظ کرده و دچار تغییر، تخریب یا تصرف نشده باشد. این واژه گاه در تقابل با مفاهیمی چون دست‌خورده یا تغییر‌یافته قرار می‌گیرد و بر خلوص و اصالت موضوع دلالت دارد. همچنین در برخی متون، به صورت ناآکنده نیز آمده که بر مفهوم انباشته یا پرشده‌نبودن دلالت دارد. کاربرد این واژه در متون رسمی و ادبی، نشان‌دهندهٔ ظرافت و دقت زبان فارسی در بیان مفاهیم انتزاعی و عینی است. امروزه نیز با رعایت املای صحیح و اصول نگارشی، از جمله استفاده از نیم‌فاصله و فاصله‌گذاری مناسب، می‌توان این واژه را در نوشتارهای رسمی و پژوهشی به‌کار برد تا دقّت و صحت زبانی حفظ شود.
