یک چوبه

یک‌چوبه، واژه‌ای است که در زبان فارسی به‌عنوان صفت نسبی به‌کار می‌رود و به خیمه‌ای اطلاق می‌شود که تنها دارای یک چوب یا دیرک اصلی است. این ساختار ساده، باعث تمایز آن از دیگر انواع خیمه‌ها و چادرهای چنددیرکی می‌شود. در منابع معتبر لغت‌نامه‌ای همچون آنندراج و ناظم‌الاطباء، تعریف این واژه با عباراتی مانند خیمه که یک چوب دارد و چادر یک‌دیرکی ثبت شده است. این تعاریف، بر ویژگی اصلی و شاخص این نوع چادر، یعنی تک‌پایه بودن آن، تأکید دارند و کاربرد آن را در فرهنگ و زندگی سنتی نشان می‌دهند. این قالب از چادرها به‌دلیل سبکی و سهولت در برپاسازی، اغلب در کوچ‌نشینی و سفرهای تاریخی مورد استفاده قرار می‌گرفته است. بنابراین، واژه‌ی یک‌چوبه علاوه بر معنای تحت‌اللفظی، بیان‌کننده‌ی سبکی از زندگی و معماری مسکن در گذشته است که با محیط و شیوه‌ی معیشت مردم آن دوران پیوند خورده است.

لغت نامه دهخدا

یک چوبه. [ ی َ / ی ِ ب َ / ب ِ ] ( ص نسبی ) خیمه که یک چوب دارد. ( آنندراج ). چادر یک دیرکی. ( ناظم الاطباء ).

فرهنگ فارسی

خیمه که یک چوب دارد چادر یک دیرکی

جمله سازی با یک چوبه

ز لشکر بر شاه شد خیره خیر کمان را بزه کرد و یک چوبه تیر
شست برنگرفته از یک چوبه تیر بر دلم صد زخمه پیکان می‌رسد
کمان را به زه کرد مرد دلیر ز ترکش برون کرد یک چوبه تیر