در زمینه تاریخی و شاهنشاهی، «ژم» فرزند دوم قباد یکم است. قباد یکم، برادر انوشیروان، پادشاه ساسانی، سه پسر داشت: کاووس فرزند ارشد، ژم فرزند دوم و خسرو فرزند سوم. ژم از یک چشم نابینا بود. کاووس تربیت یافته مزدکیان، دینی که در آن دوران رشد یافته بود، بود، اما قباد خصالی که شایسته پادشاهان میدید را در خسرو جمع میدید و فرزند کوچک خود را بر فرزند ارشد، یعنی کاووس که علناً پیرو کیش مزدک بود، ترجیح داد.
اما از نظر لغوی، این واژه نخست به معنای قابله یا ماما است؛ زنانی که در امر زایمان به مادر کمک میکنند و نقش تخصصی در تولد نوزاد دارند. دوم، «ژم» به معنای دايه یا ماماچه است؛ زنانی که وظیفه مراقبت و پرورش کودک را بر عهده دارند و در فرهنگهای سنتی ایرانی، جایگاهی ویژه و احترامآمیز داشتهاند.