یتبین

ریشهٔ واژه‌ای یَتَبَیَّنَ» از «ب ی ن» است که در قرآن کریم ۵۲۳ بار در قالب‌های گوناگون به کار رفته است. این ریشه، دلالت بر روشنی، ظهور و جدایی حق از باطل دارد. فعل «یَتَبَیَّنَ» به صورت فعل مضارع از باب تفعّل (پنجم) به معنای «تا آشکار شود» یا «تا روشن گردد» است و بر فرآیند تدریجی آشکار شدن حقیقت دلالت می‌کند. این واژه در آیات قرآن، همچون آیهٔ ۵۳ سورهٔ فصّلت، نشان‌دهندهٔ مسیر هدایت و رسیدن به یقین از طریق مشاهدهٔ نشانه‌های الهی در آفاق و انفس است.

واژهٔ «شَهید» نیز از ریشهٔ «ش ه د» گرفته شده و به عنوان «صفت مشبهه» به کار می‌رود. صفت مشبهه در زبان عربی معمولاً بیانگر حالت ثابت و پایدار است و در مورد «شَهید» به معنای «کسی که به طور دائم و همیشگی حاضر و ناظر است» می‌باشد. این واژه بسته به سیاق، هم می‌تواند به معنای اسم فاعل (شاهد و گواه) و هم به معنای اسم مفعول (مشهود) باشد. در آیهٔ مورد اشاره، خداوند خود را به عنوان «شَهید» بر همه چیز معرفی می‌کند که بر هستی گواهی می‌دهد و همگان بر او آشکارند.

در مجموع، این دو واژه در کنار یکدیگر، فرآیند هدایت بشر را ترسیم می‌کنند؛ از یک سو «تَبَیُّن» به معنای کشف تدریجی حقیقت توسط انسان است و از سوی دیگر «شَهید» اشاره به حضور مطلق و گواهی همیشگی پروردگار دارد که خود، محور اصلی آن حقیقت آشکارشونده است. این مفاهیم عمیق، پایه‌های اساسی درک رابطهٔ انسان با خداوند در جهان‌بینی قرآنی را تشکیل می‌دهند.

دانشنامه اسلامی

[ویکی الکتاب] معنی یَتَبَیَّنَ: تا آشکار شود
معنی شَهِیدٌ: همیشه شاهد - همیشه گواه - مشاهده شده (صفت مشبهه گاهی به معنای اسم فاعل میآید، و گاهی به معنای اسم مفعول مثلاً در عبارت "سَنُرِیهِمْ ءَایَاتِنَا فِی ﭐلْئَافَاقِ وَفِی أَنفُسِهِمْ حَتَّیٰ یَتَبَیَّنَ لَهُمْ أَنَّهُ ﭐلْحَقُّ أَوَلَمْ یَکْفِ بِرَبِّکَ أ...
ریشه کلمه:
بین (۵۲۳ بار)

جمله سازی با یتبین

سنریهم آیاتنا فی الآفاق و فی انفسهم حتی یتبین لهم انه الحق
فال گیر
بیا فالت رو بگیرم!!! بزن بریم
ارین
ارین
ارق ملی
ارق ملی
هنگام
هنگام
فال امروز
فال امروز