چهل منار

چهل منار نامی است که در دوره اسلامی به تخت جمشید اطلاق شده است. این اصطلاح اشاره به شکوه و تعدد ستون‌ها و مناره‌های عظیم این مجموعه دارد و نشان‌دهنده اهمیت این مکان به عنوان مرکز تشریفاتی شاهنشاهی هخامنشی است. در واقع، «چهل منار» بیان ساده و مردمی از عظمت و جلوه‌های معماری تخت جمشید بود.

تخت جمشید یا پارسه، در دوران هخامنشیان پایتخت تشریفاتی بود و محل برگزاری جشن‌های سالانه و پذیرش پیشکش‌های ساتراپ‌ها بود. پس از دوره اسلامی، مردم با فراموشی نام اصلی پارسه، این مجموعه را به نام‌هایی چون «صد ستون» یا «چهل منار» می‌خواندند. این نام‌گذاری نشان‌دهنده نگاه فرهنگی و تاریخی مردم نسبت به بقایای این کاخ عظیم بود.

تخت جمشید، یا همان «چهل منار»، در استان فارس ایران، در شمال شهرستان مرودشت و در دامنه کوه رحمت واقع شده است. این مجموعه تاریخی در نزدیکی دشت مرودشت قرار دارد و فاصله‌اش از شیراز حدود ۵۵ کیلومتر است.

در فاصله حدود ۶٫۵ کیلومتری از تخت جمشید، نقش رستم قرار دارد که آرامگاه شاهنشاهان هخامنشی مانند داریوش بزرگ، خشایارشا و اردشیر یکم در آنجا واقع شده است. موقعیت تخت جمشید بر فراز تپه‌ای است که دید وسیعی به دشت اطراف دارد و همین باعث شده بود که این مکان هم برای تشریفات سلطنتی و هم برای دفاع مناسب باشد.

لغت نامه دهخدا

چهل منار. [ چ ِ هَِ م َ ] ( اِخ ) چهل مناره. نام سابق تخت جمشید. ( فرهنگ ایران باستان ص 130 ). نامی بود که بومیان محل به تخت جمشید میدادند. ( یادداشت مؤلف ) رجوع به پرس پولیس و تخت جمشید شود.

فرهنگ عمید

نامی که در قدیم به ستون های باقی مانده در تخت جمشید داده اند.

فرهنگ فارسی

چهل مناره. نام سابق تخت جمشید.

جمله سازی با چهل منار

در دوره اسلامی این مکان را محترم شمرده و آن را هزار ستون و چهل منار می‌نامیدند و با شخصیت‌هایی چون سلیمان نبی و جمشید ربطش می‌دادند.