عبارت «خاتم النبیین» از ترکیب دو واژه‌ی عربی «خاتم» و «النبیین» ساخته شده است. «خاتم» در عربی به معنای «پایان‌دهنده» یا «آخرین» است و «النبیین» جمع «نبی» به معنای «پیامبران» است. بنابراین، «خاتم النبیین» به‌صورت تحت‌اللفظی یعنی «پایان‌دهنده‌ی پیامبران» یا «آخرین پیامبران». این عنوان در قرآن کریم، در سوره احزاب آیه ۴۰، برای پیامبر اسلام حضرت محمد (ص) به کار رفته است: «مَا كَانَ مُحَمَّدٌ أَبَا أَحَدٍ مِنْ رِجَالِكُمْ وَلَٰكِنْ رَسُولَ اللَّهِ وَخَاتَمَ النَّبِيِّينَ». این آیه بیان می‌کند که پیامبر اسلام نه تنها رسول خداست بلکه آخرین فرستاده‌ی الهی است و پس از او پیامبری نخواهد آمد. از نظر اعتقادی، «خاتم النبیین» نشان‌دهنده‌ی خاتمیت نبوت است، یعنی رسالت الهی با پیامبر اسلام به کمال و پایان رسیده است. این تعبیر از نظر معنایی هم حامل مفهوم تکمیل دین و تمامیت وحی الهی است. از دیدگاه زبان‌شناختی، واژه‌ی «خاتم» در این ترکیب گاهی به معنای «زینت‌دهنده» نیز تفسیر شده است، یعنی پیامبر اسلام زینت و تاج پیامبران پیشین است. در فرهنگ اسلامی، «خاتم النبیین» نماد نهایت مقام نبوت، کمال معنوی و پیوند تمام پیام‌های آسمانی در وجود پیامبر خاتم است.
خاتم النبیین
لغت نامه دهخدا
فرهنگ فارسی
دانشنامه آزاد فارسی
جمله سازی با خاتم النبیین
و گفت: کنیت او ابومحمد کرد و در جمله بهشت یک برگ نیست که نام محمد بر وی نوشته نیست و درختی نیست در جمله بهشت الا بنام او کشته اند و ابتداء جمله اشیاء بنام او کرده اند و ختم جمله انبیاء بدو خواهد بود لاجرم نام او خاتم النبیین آمدو گفت ابلیس را بخواب دیدمبر تو چه سخت تر گفت اشارت دلهای بندگان بخداوند جهان و گفت: ابلیس را دیدم در میان قومی.
ماتم جهانسوز خاتم النبیین است یا که آخرین روز صادر نخستین است
فاتح ولایت بود خاتم النبیین را مصدر عنایت بود صادر نخستین را
یا خاتم النبیین یا سیدالرسل نعت تو فتحنامه ملک مؤبد است
