بَقِیع، کهنترین و مشهورترین گورستان از دوران اسلامی در شهر مدینه است که با نامهای «بَقِیعالغَرْقَد» و بهویژه در دورههای متأخر، با عنوان «جَنَّةُ البَقِیع» نیز شناخته میشود. این مکان، بهدلیل وجود قبرهای مطهر ائمهعلیهمالسلام، از جایگاه والایی برخوردار بوده و همواره مورد توجّه و زیارت مؤمنان قرار داشته است. در متون فقهی و حدیثی نیز از این گورستان بهمناسبتهای مختلف، بهویژه در مباحث مربوط به حج، یاد شده است.
علت نامگذاری بقیع به «بَقِیعالغَرْقَد» به وجود نوعی درخت خاردار به نام «غَرْقَد» در این زمین بازمیگردد که در گذشته در آن منطقه میروییده است. با گذشت زمان، این درختان از میان رفتهاند، اما نام آنها تا به امروز بر این مکان تاریخی باقی مانده است. برخی از روایات نیز اشاره دارند که بقیعالغرقد، نام زمینی بوده که در آن درختان بلند توت، پوشش گیاهی غالب را تشکیل میدادهاند. این گورستان، بهعنوان یکی از نمادهای تاریخ اسلام، همواره مورد احترام مسلمانان بوده و در طول قرون مختلف، توجه بسیاری از مورخان، محدثان و جهانگردان را به خود جلب کرده است. امروزه نیز بقیع، نهتنها بهعنوان یک مکان تاریخی، بلکه بهعنوان یکی از زیارتگاههای مهم در مدینه منوّره شناخته میشود.
