تلقین یک فرایند روانشناختی است که در آن فرد تلاش میکند افکار، احساسات یا رفتار خود یا دیگران را هدایت کند. نویسندگان قرن نوزدهم مانند ویلیام جیمز از کلمات وانمود کردن و وانمود در معنایی مشابه در نوشتههای خود استفاده میکردند. وانمود فرایندی است که در آن یک پاسخ غیرانتقادی توسط یک محرک ایجاد میشود. در روانشناسی اجتماعی، این اصطلاح به رابطهای اشاره دارد که در آن یک فرد یا گروه از نمادها به عنوان محرک استفاده میکند تا پاسخهای غیرانتقادی را در افراد یا گروههای دیگر، یا در حالت خود-تلقینی، در خود بیدار کند. به طور خلاصه، وانمود فرایند ارتباطی است که منجر به پذیرش قاطعانه یک ایده بدون وجود دلایل منطقی کافی برای پذیرش آن میشود.
تلقین
لغت نامه دهخدا
همه تلقینش آیاتی که خاموشی است تأویلش
همه تعلیمش اشکالی که نادانی است برهانش.خاقانی.مرا در نظامیه ادرار بود
شب و روز تلقین و تکراربود.سعدی ( بوستان ).تلقین درس اهل نظر یک اشارت است
گفتم حکایتی و مکرر نمی کنم.حافظ.- تلقین میت. رجوع به تلقین کردن و تلقین گفتن شود.
- تلقین نفس؛ اصطلاحی است درمعرفةالنفس و آن چنان است که بکمک اراده بر ضعفی روانی یا تردیدی باطنی غلبه کنند و آن ضعف یا تردید رابر اثر تعلیم و پند دادن بخود و تکرار در آن زایل سازند و بالعکس.
فرهنگ معین
فرهنگ عمید
۲. القای شهادتین به کسی که در حال جان دادن است.
۳. (تصوف ) آموختن ذکر به مرید تا آن را تکرار کند.
۴. تعلیم، آموختن.
فرهنگ فارسی
۱ - ( مصدر ) در دهان نهادن یاد دادن فرا زبان دادن فهماندن مطلبی را زبانی گفتن. ۲ - شخصی را وادار بگفتن کلامی کردن. ۳ - اصول و مبانی مذهبی را بمیت هنگام دفن القا کردن. ۴ -( اسم ) القائ. جمع: تلقینات.
فرهنگستان زبان و ادب
دانشنامه آزاد فارسی
در روان شناسی، وادارکردن غیر مستقیم شخص برای بروز رفتار یا پذیرفتن بی چون و چرای عملی. تلقین معمولاً کلامی است، ولی ممکن است دیداری نیز باشد یا از طریق حواس دیگر صورت گیرد. حتی ممکن است نمادین باشد؛ مثلاً شخصی که به گُل رُز حساسیت دارد، با دیدن عکس آن دچار تنگی نفس شود. تلقین، یا تلقین پذیری، نقش مهمی در رفتارهای جمعی به ویژه ناآرامی های اجتماعی دارد. این فرایند در هیپنوتیزم نیز نقش مهمی ایفا می کند.
دانشنامه اسلامی
منظور از تلقین القای سخن به مخاطب به قصد تفهیم، یادآوری و یا تکرار آن توسط مخاطب است.
تلقین محتضر
تلقین شهادتین، اقرار به امامت امامان علیهم السّلام، کلمات فرج، توبه، استغفار و دعاهای وارد شده به کسی که در آستانه مرگ قرار دارد (محتضر) برای ولیّ میّت یا کسی که مجاز از طرف او است یا غیر آن دو، در صورت عدم حضور هیچ یک از آنان، مستحب است.
حضور جنب و حائض نزد محتضر هنگام تلقین مکروه است.
مستحب است تلقین کننده محتضر از محبوبان نزد وی و خانوادهاش باشد، صدایش ناهنجار نباشد و هنگام تلقین، صدا را از حدّ متعارف بلند نکند و نیز وقت عارض شدن غش و اغما بر محتضر، از تلقین خودداری نماید.
تلقین میّت
تلقین میّت ـ به توحید، نبوّت و امامت و ولایت ائمّه علیهم السّلام با ذکر نام مبارکشان ـ پس از گذاشتن وی در قبر و پیش از چیدن لحد و نیز بعد از دفن و پراکنده شدن تشییع کنندگان، بر ولیّ یا نایب او مستحب است.
از برخی استحباب تلقین میّت هنگام کفن کردن وی نیز نقل شده است.
پس از گذاشتن میّت در قبر، ولیّ یا نایب او داخل قبر شده با دست راست شانه راست میّت و با دست چپ بازوی چپ او را گرفته و به شدّت تکان میدهد، سپس دهان خود را به گوش میّت نزدیک کرده او را تلقین میدهد. مستحب است تلقین را سه بار تکرار کند.
مستحب است ولیّ یا نایب او پس از بازگشت و پراکنده شدن مردم از اطراف قبر، در صورت عدم وجود مانع با بلندترین صدا تلقین را انجام دهد و در صورت وجود مانع (همچون تقیّه) تلقین آهسته کفایت میکند.
به تصریح بعضی فقها، در تلقین، گفتن الفاظ خاصّی که وارد شده لازم نیست. تلقین با هر لفظی که محتوای آن اعتراف به اصول دین و مذهب است کفایت میکند.
تلقین قرآن
...
ویکی واژه
کسی را وادار به گفتن کلامی کردن.
جمله سازی با تلقین
ثنا را می کند اقبال تلقین دعا را می کند جبریل آمین
جز به تلقین نرهد بیخرد از تقلید که چراغ است به تقلید درون تلقین
تو خور این باده عرشی که اگر یک قدح از وی بنهی بر کف مرده بدهد پاسخ تلقین