فرمان راندن و مشورت کردن
در زبان عربی، تأمر به معنای یکدیگر را فرمان دادن یا تحکم کردن است. این واژه در متون قدیمی بهعنوان نشانهای از حکمرانی و سلطه استفاده شده است. علاوه بر معنای فرمانراندن، این کلمه میتواند به معنای مشورت کردن و تبادل نظر نیز به کار رود؛ یعنی وقتی گروهی یا افرادی درباره موضوعی تصمیم میگیرند و با هم همفکری میکنند، گفته میشود که آنها تأمر داشتهاند.
خداوند خرما و دارنده خرمای فراوان
واژهی تامر (تامِر) در متون قدیمی به کسی گفته میشود که خرما دارد یا خرمافروش است. این کلمه در منابعی مانند اقرب الموارد و منتهیالارب بهعنوان نشان دارندهی خرمای فراوان یا مالک زمینهای خرماخیز ثبت شده است. بنابراین، تامر هم میتواند صفتی برای کسی باشد که به تجارت خرما مشغول است و هم به عنوان یک اسم خاص در اسناد و متون تاریخی به کار رفته است.
کاربرد تاریخی و فرهنگی
علاوه بر معانی لغوی، تامر و تأمر در اسناد تاریخی و زندگی اجتماعی نیز کاربرد داشتهاند. به عنوان مثال، تامر نام افرادی در گذشته بوده و گاهی با عنوان پدر یا صاحب مقام ذکر شده است. از سوی دیگر، تأمر در اسناد قضائی و ادبیات کهن به معنای تصمیمگیری گروهی، امیری کردن و فرمانرانی نیز دیده میشود. به این ترتیب، این واژهها هم معنای عملی و روزمره داشتهاند و هم در زمینههای ادبی، اجتماعی و تاریخی کاربرد استعاری یا رسمی پیدا کردهاند.