سدیم

سدیم. [ س َ ] ( ع ص، اِ ) مردبسیارذکر. ( منتهی الارب ). || میغ و ابر. ( ناظم الاطباء ). میغ تنک، یا عام است. ( منتهی الارب ).
سدیم. [ س ُ ی ُ ] ( فرانسوی، اِ ) سدیوم.فلزی است نقره ای بی رنگ دارای جلای فلزی، ولی در مجاورت اکسیژن هوا بزودی سطح آن مکدر میگردد، و آن چنان نرم است که با چاقو به آسانی بریده میشود. علامت اختصاری آن «Na»، وزن اتمی 23، شماره اتمی آن 11. سدیم از آب سبکتر است و در سطح آن شناور می شود و در 97/5 درجه سانتی گراد گداخته میگردد و در طبیعت بحالت آزاد یافت نمیشود. در آب دریاها و معادن بصورت کلرور سدیم یا نیترات سدیم موجود است. ( فرهنگ فارسی معین ).
سدیم. [ س ِدْ دی ] ( اِخ ) لفظ عمق سدیم را به وادی کشف یا محل زراعت یا وادی قله ها یا وادی جفصین ترجمه نموده اند. علی الجمله سدیم وادیی است که در حکایت جنگ کدر لاعومر و سلاطین متعاهد مذکور است. گویند که وادی مرقوم دارای چاههای قیر بود و شکی نیست که وادی عمیق سدیم در محلی بوده است که فعلاً آن را بحیرةالموت گویند. ( سفر پیدایش 14:3 ) ( قاموس کتاب مقدس ).

سُدیُم (sodium)
عنصری فلزی، به رنگ سفید نقره ای، نرم و مومی شکل، با نماد Na، عدد اتمی ۱۱، و جرم اتمی نسبی۲۲.۹۸۹. از فلزات قلیاییاست و چگالی بسیار پایینی دارد. آن قدر سبک است که روی آب شناور می ماند. ششمین عنصر و چهارمین فلز فراوان در پوسته زمین است. شدیداً واکنش پذیراست و در معرض هوا سریعاً اکسید می شود. به شدت با آب واکنش می دهد. ترکیب بسیار آشنای آن کلرید سدیم(نمک خوراکی) است که به صورت طبیعی در اقیانوس ها و رسوبات نمکی به جای مانده از دریاهای خشکیده یافت می شود. ترکیبات دیگر سدیم، که در صنعت کاربرد دارند، عبارت اند از هیدروکسید سدیم(سودسوزآور، NaOH)، کربنات سدیم(سود رختشویی، Na۲CO۳)، هیدروژن کربنات سدیم(بی کربن سدیم، NaHCO۳)؛ نیترات سدیم(شوره، NaNO۳، که به منزلۀ کودشیمیایی به کار می رود) و تیوسولفات سدیم(هیپو، Na۲S۲O۳، که داروی ثبوت عکاسی است). سالانه هزاران تن از این مواد تولید می شود. فلز سدیم به میزان کم در طیف سنجی و لامپ های نئون، و به شکل آلیاژ با پتاسیم، به صورت واسطۀ انتقال گرمادر رآکتورهای هسته ایبه کار می رود. شیمی دان انگلیسی، هامفری دیوی، در ۱۸۰۷ آن را از سود سوزآور جداسازی کرد.