رنسانس، که به معنای زنده‌سازی یا تجدید حیات است، دوره‌ای مهم در تاریخ اروپا به شمار می‌آید که از قرن چهاردهم تا شانزدهم میلادی به طول انجامید. این دوره با تأکید بر بازگشت به ارزش‌های کلاسیک یونان و روم، به عنوان یک تحول فرهنگی و هنری شناخته میشود. در زمان رنسانس، دانشمندان، هنرمندان و متفکران به جستجوی دانش و زیبایی پرداختند و آثار برجسته‌ای در زمینه‌های مختلف مانند هنر، ادبیات و علم خلق کردند. نقاشانی همچون لئوناردو داوینچی و میکل‌آنژ با آثار خود دنیای هنر را متحول کردند و نویسندگانی مانند شکسپیر، ادبیات را به اوج شکوفایی رساندند. رنسانس نه تنها به تغییرات هنری و فرهنگی منجر شد، بلکه به توسعه‌ی علوم انسانی و فلسفه نیز کمک شایانی کرد. این دوره به عنوان نقطه عطفی در تاریخ بشری شناخته میشود که تاثیرات عمیقی بر جهان مدرن گذاشت و پایه‌گذار بسیاری از ایده‌ها و جنبش‌های فکری جدید گردید.
رنسانس
لغت نامه دهخدا
علل رنسانس و پیشروان آن: یکی از مهمترین موجبات پیشرفت رنسانس در اروپا کشف آثار بازمانده ملل باستانی و بخصوص شاهکارهای علمی و فلسفی یونان بود که در قرون وسطی مردم از وجود آنها بکلی بیخبر بودند. این آثار در نتیجه فتوحات مسلمانان در امپراطوری بیزانس بدست آنها افتاد و در قرن دوازدهم میلادی قسمتی از آن از راه شمال افریقا و سرزمین اندلس ( اسپانیا ) به اروپا رفت و قسمتی دیگر در جنگهای صلیبی مستقیماً بدست اروپاییان که با مسلمانان در جنگ بودند افتاد و به زبانهای اروپایی ترجمه شد و این ترجمه و انتشار آثار یونانی موجب ایجاد افکار فلسفی و ادبی و علمی تازه ای شد و همین اندیشه های جدید از مهمترین عوامل پیدایش رنسانس گردید. از طرف دیگر اختراع چاپ وسیله اشاعه سریع علوم و کتب گردید. تا آن زمان وسیله انتشارعلوم فقط کتب خطی بود و بدیهی است هر اندازه استنساخ کتب خطی توسعه می یافت هرگز نمی توانست به درجه صنعت چاپ به اشاعه علوم کمک کند. عامل دیگر توسعه ثروت و افزایش زر و سیم در اروپا بود که نتیجه مستقیم اکتشافات بزرگ جغرافیایی بشمار می رفت و این افزایش زر و سیم مردم شهرنشین اروپا را در رفاه و آسایش غوطه ور ساخت و برای آنها فرصتی کافی برای پرداختن به علوم و ادبیات فراهم کرد و عده ای از رجال و بزرگان به ترویج و تشویق ادبیات و هنر پرداختند و پولهای گزاف در این راه خرج کردند که موجب تشویق هنرمندان و دانشمندان و ادبا و شعرا گردید. در اصطلاح تاریخ رنسانس کسانی را که به این ترتیب با پرداخت وجوه گزاف آثار هنرمندان زمان را خریداری می کردند مِسِن مینامند. عده زیادی از پادشاهان اروپاو اشراف بزرگ و پاپها و اسقفهای بزرگ از جمله این مسن ها بودند که پولهای هنگفت به ترویج علم و هنر و تجلیل شعرا و ادبا و هنرمندان اختصاص می دادند. چنانکه گفته شد رنسانس قرن پانزدهم و شانزدهم بطور ناگهانی ایجاد نشد بلکه پیشروان زیادی در قرون مقدم داشت که به پیشامد جریان قرن پانزدهم و شانزدهم کمک کردند. پیشروان رنسانس در دو کشور فرانسه و ایتالیا و بخصوص در کشور اخیر بودند. در ایتالیا دو شاعر بزرگ از پیشروان رنسانس شمرده می شدند، یکی از این دو تن دانته ( 1265 - 1321 م. ) است که نخستین و بزرگترین شاعر آن سرزمین است و کتاب کمدی الهی از اوست و دیگری پترارک است که قطعات و سرودهایش او را مشهور ساخته است. از هنرمندان پیشقدم ایتالیا ژیوتو ( 1266 - 1336 م. ) و برونلس کو و گیبرتی و دوناتلو را میتوان ذکر کرد. این هنرمندان آثار بسیار پرارزش و گرانبهایی از خود بیادگار گذاشتند که سرمشق هنرمندان قرنهای بعد گردیدند.
فرهنگ معین
فرهنگ عمید
فرهنگ فارسی
احیائ، تجدید، تجدیدحیات، اعاده، عودت، بازگشت
احیائ بازگشت بزندگی اعاده حیات
جملاتی از کلمه رنسانس
کارهای گاتلیب شامل رؤیای خرد: تاریخ فلسفه از یونان تا رنسانس، رؤیای روشنگری: طلوع فلسفهٔ جدید و سقراط است.
