مگس‌ها جزء حشرات خانواده دوبالان هستند. این حشرات دارای یک جفت بال، یک جفت شاخک و چشمهای مرکب می‌باشند. بال‌های عقبی آنها به شکل زوائد گرزمانند تغییر یافته‌اند که برای حفظ تعادل در حین پرواز مورد استفاده قرار می‌گیرند. تاکنون بیش از ۹۰ هزار گونه از این حشرات شناسایی شده است. قطعات دهانی آنها از سر شروع شده و خرطوم را تشکیل می‌دهد که برای مکیدن مایعات به کار می‌رود. در برخی گونه‌ها، مانند پشه‌ها، این خرطوم به گونهای تغییر یافته که قادر به سوراخ کردن پوست و مکیدن خون است. همچنین، صفحات موجود در انتهای پاهای آن ها مایعی ترشح می‌کنند که به آنها اجازه می‌دهد بر روی دیوارها و سقف‌ها حرکت کنند. مگس‌ها دارای دگردیسی کامل هستند و نوزادان آنها که به نام لاروهای دوبالان شناخته می‌شوند، فاقد پاهای واقعی هستند. شفیره‌ها به ندرت در پیله قرار می‌گیرند. نر و ماده این حشرات معمولاً به یکدیگر شباهت دارند و به ندرت رنگ‌های درخشانی دارند، اما برخی از آنها به رنگ‌های سبز یا آبی براق دیده می‌شوند. به دلیل سهولت نگهداری و سرعت تولیدمثل مگس سرکه از جنس Drosophila و همچنین قابل مشاهده بودن کروموزوم‌های آن، این حشره به طور گسترده‌ای در آزمایش‌های ژنتیک مورد استفاده قرار می‌گیرد. در سال ۱۹۹۷، گونهای جدید از مگس‌ها در اسکاتلند کشف شد.
مگس
لغت نامه دهخدا
او مرا پیش شیر بپسندد
من نتاوم براو نشسته مگس.رودکی.ذباب مگس باشد و نوفل گوید مژه های چشم را نگذارد که بریزد. ( الابنیه چ دانشکده ص 161 ). اگر بر آب روی خسی باشی و اگر در هوا پری مگسی باشی دل به دست آر تا کسی باشی. ( خواجه عبداﷲ انصاری ).
آمدشدن تو اندرین عالم چیست
آمد مگسی پدید و ناپیدا شد.( منسوب به خیام ).اﷲ تعالی مگس را ضعیف آفرید و با ضعف وی وقاحت آفرید. ( کشف الاسرار ج 1 ص 118 ). اگر آن وقاحت که در مگس است در شیر بودی در زمین کس از زخم وی نرستی... و با ضعف مگس وقاحت سزا بود. ( کشف الاسرار ج 1 ص 118 ). هرون گفت... اﷲ مگس را از بهر چه آفرید؟ شافعی گفت... خواری و بیچارگی ملوک زمین را. ( کشف الاسرار ج 1 ص 118 ).
گرچه خوبی به سوی زشت به خواری منگر
کاندر این ملک چو طاوس به کار است مگس.سنائی.ندارم باک از آن هرگز که دارم انگبین بر خوان
کجا کس انگبین دارد مگس بر گرد خوان دارد.سنائی.صوفیان در دمی دو عید کنند
عنکبوتان مگس قدید کنند.سنائی.
فرهنگ معین
فرهنگ عمید
۲. (زیست شناسی ) [قدیمی] زنبور عسل.
* مگس انگبین: (زیست شناسی ) [قدیمی] زنبور عسل.
فرهنگ فارسی
حشرهای است که درجاهای گرم وکثیف بوجودمی آید، دارای خرطوم کوچک ودوچشم ودوشاخک کوتاه ویک جفت بال نازک است
( اسم ) ۱ - حشره ایست از راسته دو بالان که در جلو دهن دارای دو شاخک کوتاه است و دارای خرطومی است که راس آن برجسته و اسفنجی است.این جانور دارای دو چشم مرکب بزرگ است و هر چشم از تعداد زیادی چشمهای ریز ساده ساخته شده. پاهای مگس به چنگالهای و بادکش هایی ختم میشود. مگس با خرطومش هر چیز مایعی را میمکد و از آنها تغذیه میکند و بر روی زباله ها و خاکروبه ها و کثافات تخم میکند.از تخم مگس نوزادی کرمی شکل خارج میشود که فاقد چشم و پا است و پس ازاندک مدتی بشکل بیضی در میاید و دور بدنش را جلد سختی احاطه میکند و پس از چند روز جانور بالغ از درون آن خارج میشود. از اقسام مگس ها مگس سبز و مگس گزنده و مگس تسه تسه را میتوان نام برد ذباب. یا مگس آبی. مگس گوشت یا مگس اسپانیولی. قانتاریدس یا مگس انگبین. زنبور عسل. یا مگس تسه تسه. گونهای مگس که مخصوص نواحی حاره میباشد و ناقل میکرب مرض خواب است. یا مگس سبز رنگ. مگس گوشت. یا مگس سگ. مگسی که غالبا روی سگ نشیند: [ گرچه درین فن یکی است او و دگر کس بنام آن مگس سگ بود وین مگس انگبین. ] ( خاقانی. سج. ۳۳۶ ) یا مگس گوشت. گونه ای مگس که از مگسهای معمولی کمی بزرگتراست و رنگ بدنش آبی متمایل بسبز میباشد. این گونه مگس بر روی گوشتها و خون حیوانات زندگی میکند مگس سبز مگس آبی: مشنج: [ مگس چون به بندوق گردید راست بگفتش که بنمای دشمن کجاست. ] ( نعمت عالی بها. فرنظا. )
فرهنگستان زبان و ادب
دانشنامه عمومی
مگس ها یا دوبالان ( نام علمی: Diptera ) از بزرگ ترین گروه های حشرات است که در حال بیش از ۷۵۰۰۰۰ نوع از آن ها وجود دارد.
مگس ها دارای دو جفت بال جلویی مشخص هستند. دو جفت بال عقبی آن ها تبدیل به بالچه چاقو شکل به نام بال توازنگر ( هالتر یا بالانسیـِر ) شده است.
این حشره پس از آنکه از تخم بیرون آمد، نخست به صورت لارو است و سپس در عرض یک هفته پر درآورده و به شکل یک مگس در می آید. چشم مگس مرکب از هزاران چشم کوچک دیگر است و با این چشم ها وی می تواند در آنِ واحد به هر طرف نگاه کند. تعداد چشم های ریز او در حدود ۴۰۰۰ چشم است و کلیه آن ها به شکل مربع می باشد.
زبان مگس مانند زبان پروانه لوله ای است و بدنش استخوان و ریه ندارد. عمل تنفس به وسیله مساماتی که در قسمت های مختلف بدن او وجود دارد انجام می گیرد. پاهای مگس مخصوص خود این حشره است؛ زیرا این پاها دارای سوپاپ هایی است که به وسیله آن مگس قادر است روی شیشه یا سقف اتاق به آسانی راه برود و پایین نیفتد. بدن مگس پوشیده از موهای نازکی است که گاهی آن ها را به وسیله پاهای خود تمیز می کند.
مگس های بالغ، به طور معمول حدود ۲ هفته و نیم عمر دارند اما در دماهای پایین تر، حتی تا ۳ ماه نیز می توانند زنده بمانند؛ همچنین، نوزاد مگس ها تنها ۲۴ ساعت پس از تخم گذاری، از تخم بیرون آمده و متولد می شود.
مگس ها به دلیل داشتن رژیم غذایی متفاوت، در مکانهای مختلفی دیده می شوند و منبع غذایی مهمی برای بسیاری از حیوانات نظیر قورباغه ها، وزغ ها، مارمولک ها و پرندگان محسوب می شوند. مگس ها به طور گسترده در میان انسان ها زندگی می کنند و می توانند عامل پراکندگی بیماری ها بشوند.
مگس ها از شیرابه های مواد غذایی استفاده می کنند. آن ها با استفاده از خرطوم خود شیرابه ها را به داخل دهان می رسانند. مگس ها گاهی بزاق خود را بر روی مواد جامد می ریزند و آن ها را حل کرده و به صورت شیرآبه مصرف می کند که در این حالت مقداری از میکروب های دهان خود را وارد محیط های غذایی می کند
مگس ها از عوامل گرده افشانی گیاهان در طبیعت بوده و یکی از مهم ترین مهره های بعضی زنجیره های چرخهٔ غذایی می باشند؛ برخی از این حشرات پوسیده خوار هستند و باعث تسریع تجزیه لاشهٔ جانوران، مدفوع حیوانات و اجزای گیاهی گوناگون شده و در پاکسازی محیط زیست انسان را یاری می کنند. برخی گوشتخوار بوده و به عنوان دشمن دیگر حشرات در اکوسیستم نقش ایفا می کنند. در حدود ۵۰۰۰ گونه از مگس ها از دیگر حشرات به عنوان طعمه استفاده می کنند به نحوی که گاهی از آن ها به عنوان عامل کنترل بیولوژیکی یاد می گردد. برخی نیز گیاهخوار بوده و به عنوان آفت گیاهان شناخته می شوند.
مگس (شعر). «مگس» ( به انگلیسی: The fly )، نام شعری کوتاه از ویلیام بلِیک است که در سال ۱۷۹۴ در مجموعهٔ ترانه های بی گناهی و تجربه چاپ شد.
مگس (فیلم ۱۹۵۸). مگس ( انگلیسی: The Fly ) فیلمی آمریکایی در سبک ترسناک و علمی–تخیلی به کارگردانی و تهیه کنندگی کورت نویمان است که در سال ۱۹۵۸ منتشر شد. فیلمنامه این کار توسط جیمز کلیول بر اساس داستانی کوتاه با همین نام اثر جرج لانگلان نوشته شده است. از بازیگران آن می توان به وینسنت پرایس، هربرت مارشال، کاتلین فریمن، بتی لو جرسون و توربن مایر اشاره کرد. این فیلم با همین عنوان در سال ۱۹۸۶ توسط دیوید کراننبرگ بازسازی شد.
مگس (فیلم ۲۰۱۲). مگس ( به انگلیسی: Fly ) ( به هندی: Eega ) یک فیلم فانتزی و کمدی محصول سال ۲۰۱۲ سینمای هند به کارگردانی و نویسندگی اس. اس. راجامولی می باشد.
این فیلم به نویسندگی «کی. وی. ویجایندرا پراساد» و کارگردانی پسرش، س. س. راجامولی در سال ۲۰۱۲ میلادی به زبان تلوگو و تامیلی ساخته شده است. ایده برای ساخت این فیلم نشات گرفته از یک مکالمه در سال ۱۹۹۰ که در آن پراساد به عنوان شوخی به راجامولی دربارهٔ اینکه مگس به دنبال انتقام از انسان است، می باشد. این فیلم همچنین با نام من یک مگس هستم ( به انگلیسی: I Am a Fly ) ( به هندی: Naan Ee ) نیز مشهور است.
«مگس» در قالب یک داستان قبل از خواب که پدری برای دخترش تعریف می کند بیان می شود. شخصیت داستان نانی، پسری شاد و شجاع است که عاشق همسایه خود بیندو می باشد و ۲ سال است که دیوانه وار به دنبال اوست ولی بیندو با اینکه عاشق نانی است تظاهر به بی محلی به او می کند. از آن طرف تاجر ثروتمند و مغروری به نام سودیپ، مجذوب بیندو شده و هرچه تلاش می کند بیندو به او توجهی ندارد. او که همیشه نگاه تمام دخترها به دنبال اوست، نمی تواند بی محلی بیندو را تحمل کند و نانی را رقیب و دشمن خود می داند، او را دزدیده و درست بعد از اینکه بیندو بالاخره به نانی می گوید که: «دوست دارم»، او را می کشد. نانی به عنوان یک مگس به زندگی بر می گردد و تلاش می کند تا از بیندو محافظت کند و انتقام مرگ خود را از سودیپ بگیرد.
• سودیپ در نقش سودیپ
• نانی در نقش نانی
• سامانتا روت پرابو در نقش بیندو
• هسما ناندینی در نقش کالا
• کریزی موهان در نقش حشره شناس
• آدیتیا در نقش همکار سودیپ
• چاندرا سخار در نقش تانترا، یک جادوگر
• اسرینیواسا ردی در نقش دستیار شخصی سودیپ
• سیوانارایانا ناریپدی در نقش کشیش معبد
• دوادارشینی در نقش زن داداش بیندو
• نوئل شین در نقش دوست نانی
ویکی واژه
حشرهای است از راستة دوبالان و دارای دو چشم مرکب بزرگ.
