فلاخن یا قلاب سنگ، ابزاری جنگی است که برای پرتاب اشیایی مانند سنگ استفاده می‌شد. این ابزار معمولاً از رشته‌های پشمی یا ابریشمی ساخته می‌شد و امروزه بیشتر در دست چوپانان کاربرد دارد. در متون فارسی، فلاخن با نام‌های مختلفی مانند فلاخان، فلخمان، پلخمان، فلماخن، بلخم، دستاسنگ، دست سنگ، قلباسنگ، فلماسنگ، کلاسنگ و کلماسنگ نیز ذکر شده است. همچنین در برخی اشعار فارسی، مانند شعر جامی، به این ابزار اشاره شده است. یک سلاح قدیمی است که منشأ دقیق آن مشخص نیست، اما به نظر می‌رسد در دوره نوسنگی در منطقه مدیترانه بیشتر مورد استفاده قرار می‌گرفته است. به جز استرالیا، می‌توان گفت که فلاخن در بسیاری از نقاط جهان در زمان‌های مختلف کاربرد داشته است. با این حال، مشخص نیست که آیا گسترش این ابزار به دلیل ارتباطات میان مردمان باستان بوده یا اینکه هر گروه به طور مستقل به این اختراع دست یافته است. هومر و بسیاری از نویسندگان یونانی به این سلاح اشاره کرده‌اند. در سال ۴۰۱ پیش از میلاد، یونانیان در جنگ با اردشیر دوم هخامنشی به شدت از سپاه فلاخن‌انداز او آسیب دیدند و به زحمت افتادند.
فلاخن
لغت نامه دهخدا
گر کس بودی که زی تواَم بفکندی
خویشتن اندر نهادمی به فلاخن.رودکی یا بوشکور.بالخاصه کنون کز قبل راندن درویش
بر بام شود هر کس با سنگ و فلاخن.خسروانی.بنات النعش گرد او همی گشت
چو اندر دست مرد چپ فلاخن.منوچهری.مردم غوری... به فلاخن سنگ می انداختند. ( تاریخ بیهقی ).
به سند انداخت گاهم، گه به مغرب
چنین هرگز ندیدستم فلاخن.ناصرخسرو.راست چگونه شَوَدْت کار چو گردون
راست نهاده ست بر تو سنگ فلاخن.ناصرخسرو.گفت به چه سلاح با من جنگ کنی،فلاخنی داشت از میان برداشت. ( قصص الانبیاء ).
دشمن گر آستین گل افشاندت به روی
از تیر چرخ و سنگ فلاخن بتر بود.سعدی.
فرهنگ معین
فرهنگ عمید
فرهنگ فارسی
( اسم ) آلت سنگ اندازی که از رسن دوتاه ( پشمی یا ابریشمی ) سازند و بدان سنگ اندازند. توضیح بعض استادان فلاخن را با من و گلشن قافیه کرده اند ازینرو بعضی فلاخن بضم خای معجمه - که مشهور است - خطا دانسته اند.
دانشنامه عمومی
فلاخن در متن های پارسی به گونهٔ فلاخان، فلخمان، پلخمان، فلماخن، بلخم، دستاسنگ، دست سنگ، قلباسنگ، فلماسنگ، کلاسنگ و کلماسنگ نیز نوشته شده است. در برخی از شعرهای پارسی نیز به کار رفته است مانند این شعر از جامی:
فلاخن یک جنگ افزار کهن است که خاستگاهش به درستی آشکار نیست ولی می نماید که در دورهٔ نوسنگی در حوزهٔ مدیترانه بیشتر کاربرد داشته است. اگر استرالیا را مستثنی بگیریم می توان گفت که فلاخن در همه جای جهان زمانی کاربردی داشته است. البته آشکار نیست که گسترش این ابزار در پیوند با مردمان کهن با یکدیگر بوده است یا اینکه مردمان پراکنده خودشان جداگانه به این اختراع رسیده اند.
هومر و بسیاری از نویسندگان یونانی به این جنگ افزار اشاره کرده اند. در ۴۰۱ ( پیش از میلاد ) یونانیان در جنگ با اردشیر دوم هخامنشی از سپاه فلاخن انداز او بسیار آسیب دیدند و به ستوه آمدند.
دانشنامه اسلامی
از آن در باب حج و سبق و رمایه نام برده اند.
در حج
در جواز پرتاب سنگ به جمره( رمی جمره ) با ابزاری چون فلاخن اختلاف است.
در سبق و رمایه
شرط بندی در مسابقه تنها در مواردی خاص مانند تیراندازی (رمایه) و سوار کاری، جایز است. در جواز مسابقه، حتی بدون شرط بندی در غیر آن موارد، مانند مسابقه با فلاخن، اختلاف است.
ویکی واژه
جمله سازی با فلاخن
تو به سه سنگ و فلاخن آمدی صد هزاران مرد را بر هم زدی
سرگشته مرا ساخته چون سنگ فلاخن جامی که من از گردش ایام گرفتم