کارون

کارون، بزرگ‌ترین و پرآب‌ترین رودخانه ایران، به عنوان یک منبع حیاتی آب و زندگی در این کشور شناخته می‌شود. این رودخانه از ارتفاعات زاگرس سرچشمه می‌گیرد و پس از طی مسیری طولانی، به خلیج فارس می‌ریزد. اهمیت کارون تنها به تأمین آب برای کشاورزی و مصارف صنعتی محدود نمی‌شود، بلکه نقش آن در تأمین آب شرب و بهبود کیفیت زندگی مردم ساکن در حاشیه آن نیز بسیار حائز اهمیت است. همچنین، به عنوان یک بستر مهم برای حمل و نقل و تجارت نیز عمل می‌کند. با وجود این مزایای قابل توجه، رودخانه کارون با چالش‌های جدی نظیر آلودگی، تغییرات اقلیمی و مدیریت نادرست منابع آبی روبرو است. آلودگی ناشی از صنایع، فاضلاب و زباله‌های خانگی به شدت کیفیت آب این رودخانه را تحت تأثیر قرار داده و اکوسیستم آن را تهدید می‌کند. از این رو، حفاظت از آن و مدیریت صحیح منابع آبی آن یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر است. برای این منظور، نیاز به همکاری بین نهادهای دولتی، بخش خصوصی و جامعه محلی احساس می‌شود. برنامه‌ریزی‌های منسجم و اقدامات مؤثر در راستای حفظ و احیای آن می‌تواند به تأمین آینده‌ای پایدار برای این رودخانه و مردم ساکن در اطراف آن کمک شایانی نماید. در این راستا، آگاهی بخشی به جامعه و فرهنگ‌سازی در زمینه حفاظت از محیط زیست نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. در نهایت، کارون نماد حیات و پایداری است که باید از آن به خوبی محافظت شود تا نسل‌های آینده نیز از برکات آن بهره‌مند گردند.

لغت نامه دهخدا

کارون. ( اِخ ) ( رودخانه ٔ... ) سرچشمه آن از کوه زرد بختیاری شروع و از جنوب شهرستان شوشتر وارد این شهرستان میشود. این رودخانه در شمال شوشتر به دو قسمت شده که یک شعبه آن از خاور شوشتر گذشته و به «گرگر» یا «کارون » معروف و دیگری از باختر شوشتر گذشته و «شطیط» نامیده میشود. رود شطیط در 2هزارگزی باختر بندقیر، برود «دز» پیوسته و در جنوب بندقیر بشعبه اولی «کارون » ملحق و بطرف جنوب سرازیر و پس از عبور از شهرستان اهواز وارد شهرستان خرمشهر شده و بالاخره به شط العرب میریزد. ( از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 6 ص 29 ذیل کلمه «اهواز» ). حداقل مقدار آب رودخانه کارون طبق صورت اداره کشاورزی 140 گز مکعب در ثانیه است. ( از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 6 ص 29 ). تنها رود قابل کشتی رانی ایران که با شعباتش بزرگترین رودخانه های ایران محسوب میشود رود کارون است. رسوبات این رودخانه جلگه خوزستان را تشکیل داده و همین رسوبات است که کم کم موجب وسعت این جلگه گشته است. سرچشمه اش از کوههای بختیاری است و در تمام امتداد خاک خوزستان با پیچ و خم بسیار عبور مینماید و منتهی الیه غیر قابل کشتیرانی آن شوشتر و از در خزینه 6 فرسخی میدان تفتون ( مسجد سلیمان ) قابل کشتیرانی است. از این محل تا مکان دیگری که باسم بندقیر موسوم است این رود بدو شعبه تقسیم گشته و امتداد آن 50 هزارگز است. یکی از دو شعبه را آب بزرگ یا کارون اصلی و شعبه دیگر آب کوچک و یا گرگر گویند.مصب این رودخانه یا دلتای کارون علاوه بر شعب اصلی آن که به شط العرب میریزد شامل سه شعبه است: 1- کهنه رود - این شعبه ظاهراً قدیمترین شعبه و مجرای کارون است و از این جهت آن را شط قدیمی گفته اند. 2- رود کور - چون قسمتی از آن را گل و لای فراگرفته به این اسم موسوم شده. 3- بهم شیر - پرآب ترین دهانه های کارون محسوب میشود این رودخانه مانند گاماسب بوسیله ضمائمی پر آب میگردد که معروفترین آنها «آب دیز» یا «آب دز» است که خود مرکب از دو شعبه شمالی و جنوبی [ است ] و چون بوسیله سد قدیمی که گویا با سنگ قیر محل اتصال این دو شعبه را با کارون ساخته اند از خیلی قدیم بندقیر نامیده شده این رودخانه از دو نظر قابل توجه است و همین باعث شده که مهمترین رودخانه های ایران محسوب گردد یکی از حیث آبیاری و دیگری در موضوع کشتیرانی. ( جغرافیای مفصل تاریخی غرب ایران صص 42 - 43 ).
رود کارون مانند بسیاری از رودخانه های ایران سطح آبش از اراضی اطراف پست تر است و بدین واسطه اهالی نمی توانند مستقیماً از آب رودخانه جهت نخلستانهای خود استفاده کنند بلکه برای مشروب کردن نخلستانها نهرهای عمود بر رودخانه کارون و بهم شیر و شط العرب حفر نموده و در موقع جذر و مد که در مدت شبانه روز اتفاق می افتد نخلستانها طبعاً مشروب میشوند بعلاوه موتورهائی در کنار رودخانه قرار داده اند که بوسیله تلمبه آب را در اراضی به جریان درآورده زراعت مینمایند. ( از جغرافیای مفصل تاریخی غرب ایران ص 89 ). و نیز به ص 18، 19، 31، 36، 82، 83، 85، 88، 90، 91، 92، 98، 174، 177، 178،180، 309، 350 از کتاب مذکور رجوع شود. پلی آهنی برروی کارون در کنار شهر اهواز بسته اند که طویلترین پل خط آهن سراسری ایران بشمار میرود. در تاریخ ایران باستان ذیل عنوان «حرکت اسکندر به طرف پارس » آمده است: از شوش اسکندر چهار روز راه پیموده به رود «پاسی تیگرس » رسید. یونانیها نوشته اند که سرچشمه این رود در کوهستان «اوکسیان » واقع و طرفین این رود بمسافت پنجاه استاد ( تقریباً 9250 ذرع ) پر از جنگل است، این رود، چون از بلندیها بپستی ها میریزد، آبشارهائی بوجود می آورد و بعد داخل جلگه شده ملایم حرکت میکند در اینجا عمق آن بقدری است، که قابل کشتیرانی است و پس از آنکه 60 استاد طی مسافت کرد بخلیج پارس میریزد، از توصیفی که کرده اند معلوم است که این رود همان رود کارون است و نیز این اطلاع به دست می آید که پارسی های قدیم این رود را «پس تیگر» ( یعنی پس دجله ) مینامیدندزیرا چنانکه از کتیبه بیستون داریوش معلوم است دجله را پارسی های قدیم تیگر میگفتند ( کتیبه های بیستون طبع موزه بریطانیائی، ستون 1، بند 18 ) اگر چه دیودوراسم این رود را تیگر نوشته ولی از روایت آریان ( کتاب 3، فصل 6، بند 3 ) و کنت کورث ( کتاب 5، بند3 ) معلوم است که اشتباه کرده و «پس تیگره » صحیح است. ( ایران باستان چ 1 صص 1409 - 1410 ) و رجوع شود به ایران باستان ص 137، 1509، 1510، 1546، 1880، 1886، 2010، 2012.

فرهنگ فارسی

کرسی کانتن [ پادکله ] از آرندیسمان لنس دارای ۱۵۶٠۱ تن سکنه. راه آهن شمال از آن عبور می کند. محصول کارون زغال سنگ است و صنعت نساجی دارد.
نام سرهنگ دوم دوره امپراتوری اول فرانسه

فرهنگ اسم ها

اسم: کارون (پسر) (فارسی) (طبیعت) (تلفظ: kārun) (فارسی: کارون) (انگلیسی: karun)
معنی: پرآب ترین و بزرگ ترین رود ایران، ( اعلام ) نام رودی در جنوب غربی ایران، در استانهای چهارمحال و بختیاری و خوزستان به طول کیلومتر، که با نام کوه رنگ از ارتفاعات زردکوه در شهرکرد سرچشمه می گیرد، بخشی از آن به سرچشمه های زاینده رود می ریزد و بخش دیگر پس از پیوستن به رود دو آب، به سمت خوزستان جاری می شود

جملاتی از کلمه کارون

ازین غفلت به خود پیچیدکارون وزین خجلت گرفتش خوی‌ سراپا
ز کارون بد آبشخور شهر شاه که ایوان و قصرش زدی سربماه
شهنشه عذر کارون درپذیرفت بدان پذرفت‌کاری‌های زیبا
فال گیر
بیا فالت رو بگیرم!!! بزن بریم