کلمه پیشنماز به فردی گفته می‌شود که در نماز جماعت به عنوان رهبر نماز عمل می‌کند و مردم پشت سر او نماز می‌خوانند. وظیفه او هدایت نمازگزاران، خواندن اذان و اقامه نماز و همچنین حفظ نظم و ترتیب در مراسم دینی است. این نقش به ویژه در مساجد و مکان‌های مذهبی اهمیت زیادی دارد.
پیشنماز تنها نمازگزار نیست، بلکه وظایف دیگری نیز بر عهده دارد. او باید به احکام شرعی و آداب نماز آگاهی داشته باشد، دعاها و قرائت‌ها را به درستی بخواند و در عین حال احترام و نظم جماعت را حفظ کند. همچنین او گاهی مسئول تعلیم و راهنمایی نمازگزاران تازه‌کار یا کودکان نیز می‌شود.
پیشنماز نقش اجتماعی و فرهنگی مهمی دارد، زیرا با هدایت نماز جماعت، وحدت و همبستگی میان افراد جامعه تقویت می‌شود. حضور او و رعایت آداب نماز، نه تنها باعث عبادت فردی می‌شود بلکه باعث شکل‌گیری یک فضای معنوی و اخلاقی در میان مردم نیز می‌گردد. در بسیاری از شهرها و روستاها، پیشنماز به عنوان یک مرجع دینی و شخص مورد احترام شناخته می‌شود.
