پیرهن یکی از مهم‌ترین و پرکاربردترین پوشاک در فرهنگ‌های مختلف به شمار می‌رود. این لباس که به عنوان پوشش بالاتنه شناخته می‌شود، در انواع و اقسام مدل‌ها، رنگ‌ها و جنس‌ها تولید می‌شود. همچنین می‌توانند از جنس پنبه، کتان، ابریشم و یا مواد مصنوعی تهیه شوند و هر یک با توجه به فصل و موقعیت‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. این پوشاک نه تنها به عنوان یک عنصر ضروری در کمد لباس افراد به حساب می‌آید، بلکه می‌تواند بیانگر سبک شخصی و سلیقه فرد نیز باشد. انواع رسمی و کلاسیک برای مراسم‌ها و مناسبت‌های خاص انتخاب می‌شوند، در حالی که پیرهن‌های غیررسمی و راحت‌تر برای استفاده روزمره مناسب هستند. با توجه به تنوع بالای پیرهن‌ها، انتخاب صحیح آن‌ها می‌تواند تأثیر زیادی بر ظاهر و احساس فرد داشته باشد. به طور کلی، پیرهن نه تنها یک پوشاک عملی است، بلکه به عنوان یک عنصر فرهنگی و اجتماعی در زندگی روزمره افراد نیز نقش مهمی ایفا می‌کند.
پیرهن
لغت نامه دهخدا
کبک پوشیده بتن پیرهن خزّ کبود
کرده با قیر مسلسل دو بر پیرهنا.منوچهری.پیرهن در زیر تن پوشی و پوشد هر کسی
پیرهن بر تن، تو تن پوشی همی بر پیرهن.منوچهری.چون تو چنین فتنه پیراهنی
سوده شود پیرهن ار زآهنست.ناصرخسرو.بفزای قامت خرد و فکرت
مفزای طول پیرهن و پهنا.ناصرخسرو.مرا در پیرهن دیوی منافق بود و گردنکش
ولیکن عقل یاری داد تا کردم مسلمانش.ناصرخسرو.وز چه ماندی تو بهر دو چشم نابینا کنون
گر فرستادست سوی تو محمد پیرهن.ناصرخسرو.اینکه شد زرد و کهن پیرهن جانست
پیرهن باشد جان را و خرد را تن.ناصرخسرو.دوش سرمست نگارین من آن طرفه پسر
با یکی پیرهن زورقی طرفه بسر.سنائی.بی زحمت پیرهن همه سال
از یوسف خویش باشمیمیم.خاقانی.گر مرا پرسی و چیزی بتو آواز دهد
آن نه خاقانی باشد که بود پیرهنم.خاقانی.گر همه مملکت و مال جهان جمع کنیم
لیک جز پیرهن گور ز دنیا نبریم.خاقانی.دیده ای آنکه چون کند باد بگرد پیرهن
بادم و گرد بیخودی پیرهنم دریغ من.خاقانی.گر پیرهن بدر کنم از شخص ناتوان
بینی که زیر جامه خیالست یاتنم.سعدی.بیا که گر بگریبان جان رسد دستم
ز شوق پاره کنم تا به پیرهن چه رسد.سعدی.نجس ار پیرهن شبلی و معروف بپوشد
همه دانند که از سگ نتوان شست پلیدی.سعدی.بر چهل مرد بود پیرهنی
بلکه چل روح بود در بدنی.اوحدی.عاقبت تا جامه در برها شدی
گه قبا گه پیرهن گاهی ازار.نظام قاری ( دیوان البسه ص 27 ).چند خواهی پیرهن از بهر تن
تن رها کن تا نخواهی پیرهن.قاآنی.- از پیرهن کسی آمدن؛ از نزدیکان و اقربای وی بودن. یک اصل داشتن:
ای شاه چه بود اینکه ترا پیش آمد
دشمنت هم از پیرهن خویش آمد
از محنتها محنت توبیش آمد
از ملک پدر بهر تو مندیش آمد.
( علی مکی ترانه ساز. از تاریخ بیهقی ص 75 چ فیاض ).
فرهنگ عمید
فرهنگ فارسی
جملاتی از کلمه پیرهن
ای ناز جهان پیرهنی دوختی از ناز بیم است که این پردهٔ رازم بدری تو
