واژهای که ریشه در زبانهای فرانسوی و انگلیسی دارد، به ساختمانی اطلاق میشود که امروزه بهطور معمول از هر چهار طرف دارای نما باشد. این نوع بنا عمدتاً در مناطق خارج از شهر یا ییلاقها ساخته میشود. با این حال، در برخی کشورها قوانین ساختوساز اجازه ساخت آن در داخل محدوده شهری را نیز میدهد، جایی که به این عنوان شناخته میشوند. میتوانند دارای یک سطح باشند یا دو یا چند سطح، که ویلاهای دو سطحی به نام دوبلکس و سه سطحی به نام تریپلکس شناخته میشوند. معمولاً شامل پاسیو بیرونی، باغ یا تراس جلویی هستند و ممکن است با انواع مجاور دیواری مشترک داشته باشند یا کاملاً جدا ساخته شوند.
سابقه ساخت به دوران جمهوری روم باستان بازمیگردد، زمانی که این سازهها بهعنوان ساختمانهای مجلل در میان باغها و محوطههای وسیع مورد استفاده افراد طبقات بالای اجتماع قرار میگرفتند. پس از سقوط امپراتوری روم، این بناها توسط کلیسا تغییر کاربری داده و اغلب به صومعه تبدیل شدند. در دوره قرون وسطی، انواع باقیمانده با انجام تعمیرات و تغییراتی بار دیگر بهعنوان ساختمانهای اشرافی مورد بهرهبرداری قرار گرفتند. برخی از نمونههای برجسته عصر رنسانس همچنان سالم باقی ماندهاند، مانند ویلای روتوندا که از آن دوران تا کنون بهطور کامل حفظ شده است.
در ایران، به طور عام به خانههایی اطلاق میشوند که دارای نمایی از چهار طرف یا سقف شیبدار باشند. در مناطق شمالی کشور، به علت شرایط اقلیمی مرطوب، بیشتر خانهها به شکل ویلایی ساخته میشدند. با گسترش توسعه شهری، تعداد ویلاها در مراکز شهر کاهش یافته، اما در حومه و شهرکها همچنان دیده میشوند. در سفر به شمال، به ویژه شهر رشت، مشخصه بارز اقلیم همیشه بارانی است. بسیاری از این منطقه دارای سقف شیروانی هستند تا سازگار با میزان بالای رطوبت باشند. هنگام ساخت آن در شمال، ضروری است شرایط اقلیمی و رطوبت محیطی منطقه به دقت مدنظر قرار گیرد.