ذرات بیماری‌زایی هستند که از یک اسید نوکلئیک تشکیل شده و در یک غلاف پروتئینی محصور شده‌اند. این ذرات بسیار کوچک بوده و می‌توانند باعث بروز بیماری شوند. آن ها فاقد ساختار یاخته‌ای هستند و به همین دلیل از سایر اشکال حیات متمایز می‌شوند. آنها تنها زمانی قادر به فعالیت و تکثیر هستند که به یاخته‌ای حمله کنند و با استفاده از سیستم آن یاخته، فرآیند همانندسازی را انجام دهند. در این فرآیند، این ذرات ممکن است دی‌ان‌ای یاخته میزبان را تخریب یا تغییر دهند و برای تولید انواع جدید از منابع آن یاخته بهره‌برداری کنند. در نهایت، این ذرات از یاخته میزبان خارج می‌شوند و معمولاً باعث مرگ آن یاخته می‌گردند. بدن انسان سالم با تولید پروتئین‌های ضد ویروسی به نام اینترفرون، از گسترش عفونت به یاخته‌های مجاور جلوگیری می‌کند. تا سال ۱۹۹۸، حدود ۵۰۰۰ نوع شناخته شده بود، اما برآورد میشود که حدود نیم میلیون نوع ویروس وجود داشته باشد. ویروس‌ها در انسان می‌توانند موجب بیماری‌هایی مانند سرماخوردگی، آبله مرغان، آنفلوآنزا، ایدز، تبخال، اوریون، سرخجه و سرخک شوند. همچنین، تحقیقات اخیر نشان داده‌اند که آن ها در بروز برخی از انواع سرطان نیز نقش دارند. آنتی‌بیوتیک‌ها در درمان این نوع عفونت‌ها مؤثر نیستند. این ذرات و باکتریها هر دو می‌توانند موجب بروز بیماری شوند، اما از نظر ساختار و عملکرد تفاوت‌های بنیادینی دارند. باکتریها موجودات زنده و تک‌سلولی هستند که دارای ساختار سلولی کاملی هستند و قادرند به‌طور مستقل تکثیر شوند. آنها در محیط‌های گوناگون زندگی می‌کنند و برخی از آنها حتی برای بدن انسان مفید به شمار می‌آیند. در مقابل، ویروس‌ها به عنوان ذرات عفونی غیرزنده شناخته می‌شوند که تنها از مواد ژنتیکی و یک پوشش پروتئینی تشکیل شده‌اند. این ذرات برای تکثیر به سلول میزبان نیاز دارند و با بهره‌گیری از مکانیسم‌های سلولی، خود را تکثیر می‌کنند.
ویروس
لغت نامه دهخدا
فرهنگ معین
فرهنگ عمید
۲. برنامه ای کامپیوتری که باعث ایجاد اختلال در نرم افزار یا سخت افزار می شود.
فرهنگ فارسی
(اسم ) عامل بسیار کوچک زنده که غالبا سبب ایجاد عفونت ناخوشی میشود ویروس ها در حقیقت عبارت از مولکولهای زنده ای هستند که بمناسبت کوچکی ابعادشان غالبا از صافی ها میگذرند و قطر بدن آنها بین ۱ تا ۳ میلی میکرن میباشد.
فرهنگستان زبان و ادب
دانشنامه عمومی
ویروس ها می توانند انواع شکل های حیات را، از جانوران و گیاهان گرفته تا میکروارگانیسم ها، از جمله باکتریها و آرکی ها را آلوده کنند. میلیون ها نوع از ویروس ها در میان جانداران و در زیستگاه ها و مکان های مختلف وجود دارد و تا کنون بیش از ۶۰۰۰ گونه مختلف از ویروس ها به طور دقیق شناسایی و معرفی شده اند.
ویروس ها قطعه ای از نوکلئیک اسید هستند که درون یک پوشش پروتئینی به نام کپسید محصور شده است. ویروس ها از باکتریها بسیار کوچک تر هستند و فقط با میکروسکوپ الکترونی قابل مشاهده اند. ویروس با استفاده از امکانات سلولی میزبان تکثیر می شود و فعالیت اصلی یاخته های میزبان را مختل می کند. ویروس ها بسیاری از جانوران و گیاهان و باکتریها را مبتلا می کنند اما فقط برخی از آن ها انسان را بیمار می کنند. همچنین ویروس ها تنها در محیط خنثی در سلول های زنده تکثیر می شوند و انگل اجباری داخل سلولی می باشند؛ زیرا ویروس ها فاقد تمامی ویژگی های زیستی به جز فاز ژنتیک هستند، زیست شناسان تا اواخر سدهٔ بیستم میلادی، آن ها را زنده نمی دانستند. ویروس ها رشد نمی کنند، حالت هومئوستازی ندارند و به دلیل نداشتن آنزیم های اصلی، واکنش های متابولیسمی در آن ها رخ نمی دهد. فقط دو آنزیم در آن ها یافت می شود، آنزیم ATP و آنزیم رونوشت بردار معکوس ( مخصوص آران ای ویروس ها ). البته امروزه با توجه به امکان ۷ و تکثیر ویروس ها در شرایط آزمایشگاهی، تصور انگل اجباری بودن آنها دچار تردید است.
دانشمندان در مورد منشأ تکاملی ویروس ها تردید دارند. به نظر می رسد گروهی از ویروس ها از پلازمیدها تکامل یافته اند و منشأ تکامل گروه دیگر باکتری ها هستند. ویروس ها در تکامل گونه ها و انتقال افقی ژنها و در نتیجه نوترکیبی و ایجاد تنوع ژنتیکی نقش بسیار مهمی دارند.
در دهه های اخیر تحولات ویروس شناسی شروع به فاش کردن اطلاعاتی کرده است که نشان می دهد ویروس ها ممکن است موجود زنده باشند. یکی از این اکتشافات می می ویروس ها ( mimiviruses ) بودند؛ ویروس های غول پیکری با کتابخانه های ژنومی بزرگی که حتی از برخی از باکتری ها نیز بزرگ تر بودند. گونه ای ویروس غول پیکر به نام مگاویروس در سال ۲۰۱۳ در اعماق اقیانوس در نزدیکی شیلی کشف شد. این ویروس با استفاده از یک میکروسکوپ نوری معمولی، قابل مشاهده است. در سال ۲۰۱۳، سرده ای از ویروس ها با نام پاندوراویروس، در اعماق اقیانوس کشف شد که ژنومی دو برابر بزرگ تر از می می ویروس ها و مگاویروس ها دارد.
ویروس (درباره اکنون ما). «ویروس» تک آهنگی از هنرمند اهل پادشاهی هلند مارتین گریکس است که در سال ۲۰۱۴ میلادی منتشر شد.
این تک آهنگ در چارت آلتراتاپ جزو ده ترانه اول قرار گرفت.
ویروس (فیلم ۱۹۸۰). ویروس ( به ژاپنی: 復活の日 ) فیلمی ژاپنی در سبک علمی–تخیلی پسا - رستاخیزی است که در سال ۱۹۸۰ منتشر شد.
• سونی چیبا
• گلن فورد
• چاک کانرس
• رابرت وان
• هنری سیلوا
• جرج کندی
• الیویا هاسی
• بو اسونسون
• ادوارد جیمز آلموس
ویروس (فیلم ۱۹۹۹). ویروس ( به انگلیسی: Virus ) یک فیلم ترسناک و علمی تخیلی آمریکایی محصول سال ۱۹۹۹ به کارگردانی هنرمند جلوه های بصری جان برونو با بازی جیمی لی کورتیس، ویلیام بالدوین و دونالد ساترلند است. این فیلم که بر اساس کتاب کمیکی به همین نام نوشته چاک فارر ساخته شده است، داستان کشتی را روایت می کند که توسط موجودی بدخواه فرازمینی محاصره شده است که می خواهد بشریت را به بردگان سایبورگ تبدیل کند.
این فیلم با مجموعه ای از اکشن فیگور و یک بازی ویدیویی به هم راه تبلیغ شد. و یک شکست انتقادی و تجاری بود، اما به مرور زمان طرفدارانی پیدا کرد.
وقتی یک یدک کش آمریکایی کنار کشتی تحقیقاتی روسیه لنگر می اندازد، یک زندگی بیگانه به عنوان یک ویروس وارد عمل می شود و…
ویروس یک شکست بحرانی و تجاری بود که کمتر از نیمی از بودجه خود را به دست آورد و نقدهای منفی به دست آورد. بر اساس ۴۹ نقد، این فیلم دارای ۱۲ درصد محبوبیت در سایت راتن تومیتوز با میانگین امتیاز ۳٫۴ از ۱۰ است. در متاکریتیک، بر اساس ۱۷ بررسی، میانگین وزنی ۱۹ از ۱۰۰ را دارد که نشان دهنده «نپسندیدن شدید» است. اکثر منتقدان فیلم را مشتق و غیراصیل می دانستند.
ویروس (فیلم ۲۰۰۷). «ویروس» ( انگلیسی: Virus ( 2007 film ) ) یک فیلم است که در سال ۲۰۰۷ منتشر شد.
دانشنامه آزاد فارسی
ذره ای بیماری زا، مرکب از یک اسید نوکلئیک، دی اِن اِی یا آر اِن اِی، محصور در یک غلاف پروتئینی. بسیار کوچک اند و موجب بیماری می شوند. این ذرات ساختار یاخته ای ندارند و به همین سبب از سایر اشکال حیات متمایزند. ویروس ها فقط زمانی می توانند فعالیت کنند و تکثیر یابند که به یاخته حمله کنند و در آن، به کمک سیستم یاخته، همانندسازی کنند. در فرآیند همانندسازی، ویروس ها دی اِن اِی یاختۀ میزبان را تخریب می کنند یا تغییر می دهند. همچنین، برای ساختن ویروس های بیشتر از یاختۀ میزبان استفاده می کنند و سپس رها می شوند. این فرآیند معمولاً یاختۀ میزبان را ازبین می برد. بدن انسان سالم با تولید پروتئین های ضد ویروس، معروف به اینترفرون، از گسترش آلودگی به یاخته های مجاور جلوگیری می کند. تا ۱۹۹۸، حدود ۵هزار ویروس شناخته شده گزارش شده بود. با این همه، تصور می رود حدود نیم میلیون نوع ویروس وجود داشته باشد. ویروس ها در انسان موجب سرماخوردگی، آبله مرغان، آنفلوآنزا، ایدز، تبخال، اوریون، سرخجه، و سرخک می شوند. بنابه یافته های اخیر، ویروس ها در ایجاد بعضی از اشکال سرطان نیز نقش دارند. آنتی بیوتیک ها علیه ویروس ها عمل نمی کنند و بهترین محافظت دربرابر آن ها ایمن سازی است. با این همه، ویروس ها براثر جهش ممکن است تغییر یابند که همین امر بدن انسان را از مبارزۀ مؤثر با آن ها عاجز می کنند. این امر در ویروس آنفلوآنزا بسیار رخ می دهد. تغییرات کوچک در این ویروس موجب همه گیری آنفلونزا می شود، ولی تغییرات بزرگ ممکن است براثر فراگیری موجب مرگ میلیون ها انسان در سراسر جهان شود. بسیاری از ویروس ها دایماً جهش می یابند و ایجاد مقاومت پایدار در برابر آن ها بسیار دشوار است. برخی دیگر از ویروس ها بین گونه ها انتقال می یابند و میزبان جدید قادر به ایجاد مقاومت نخواهد بود. تصور می رود ویروس هایی که موجب ایدز و تب لاسا می شوند، هر دو از میزبان های پستاندار دیگر به انسان رسیده باشند.
انواع ویروس. باکتری خوارها ویروس هایی اند که باکتری ها را آلوده می سازند. رتروویروس ها از اهمیت ویژه ای برخوردارند، زیرا ژنوم آن ها به جای دی اِن اِی از آراِن اِی ساخته شده است و طی فرآیند رونویسی معکوس از آن دی اِن اِی می سازند. شبه ویروس ها در ۱۹۷۱ کشف شدند. این ذرات از ویروس ها کوچک ترند و از یک رشته اسیدنوکلئیک واحد، بدون هیچ پوشش پروتئینی تشکیل شده اند. شبه ویروس ها ممکن است موجب کاهش رشد گیاهان و بیماری های نادر در جانوران، و ازجمله انسان، شوند. ویروس ها و شبه ویروس ها قادر به زندگی مستقل نیستند، به همین سبب هنوز توافق نشده است که آن ها را موجوداتی زنده در نظر گیرند. این موجودات بیرون از یاختۀ موجودی دیگر کاملاً بی اثرند. خاستگاه ویروس ها نیز روشن نیست، اما اعتقاد بر این است که آن ها شکل تباه شدۀ حیات اند که از موجودات یاخته ای یا از قطعات اسیدنوکلئیک جداشده از ژنوم برخی از موجودات عالی پدید آمده و زندگی انگلی پیدا کرده اند.
داروهای ضد ویروس. تولید داروهای ضد ویروسی دشوار است، زیرا ویروس ها با استفاده از ماشین ژنتیکی یاخته های میزبان تکثیر می یابند و از این رو، داروها علاوه بر ژنوم ویروس بر یاختۀ میزبان نیز اثر می گذارند. داروی آسیکلوویر، علیه بیماری های تبخال، یکی از معدود داروهایی است که از نظر اثر گزینشی بر ویروس موفق عمل کرده است. این دارو تحت تأثیر آنزیمی مختص ویروس فعال می شود و سپس، از همتاسازی ژنوم ویروسی جلوگیری می کند. با این همه، برخی ویروس ها دربرابر چند داروی ضد ویروس مقاومت ایجاد می کنند.
شیوع ویروس ها در آب. مشخص شده است که ویروس ها به فراوانی، به میزان ۵میلیون تا ۱۰میلیون به ازای هر میلی لیتر، در دریاها و دریاچه ها یافت می شوند. این ویروس ها باکتری ها، و احتمالاً جلبک های تک یاخته ای را آلوده می سازند و نقش مهمی در کنترل بقای باکتری ها و جلبک ها دارند.
ویکی واژه
جملاتی از کلمه ویروس
گه سیه‌پوش و عصا، که منم کالویروس گه عمامه و نیزهٔ که غریبم عربی
مرا رامین گرامی تر ز شهروست مرا رامین نیازی تر ز ویروست
کجا ویروست آنجا مهتر رزم ز نادانی به زور خویش در بزم
