فتوکرومیک، ویژگی شگفت‌انگیزی است که در برخی مواد دیده می‌شود؛ این مواد توانایی دارند تا در مواجهه با نور، به ویژه نور فرابنفش، رنگ خود را تغییر دهند. در واقع، مولکول‌های تشکیل‌دهنده این مواد با جذب فوتون‌های نور، دچار دگرگونی ساختاری شده و در نتیجه، جذب نور مرئی آنها افزایش می‌یابد. این پدیده باعث می‌شود تا ماده تیره‌تر به نظر برسد. هرچه شدت تابش نور بیشتر باشد، تغییر رنگ و تیرگی ماده نیز محسوس‌تر خواهد بود، گویی ماده در حال نفس کشیدن نور است و با آن، رنگ عوض می‌کند.
این خاصیت، کاربردهای فراوانی در زندگی روزمره ما یافته است. شاید رایج‌ترین نمونه آن را بتوان در عدسی عینک‌های فتوکرومیک مشاهده کرد. این عدسی‌ها در فضای باز و زیر نور خورشید به طور خودکار تیره می‌شوند و از چشم در برابر اشعه مضر UV محافظت می‌کنند، اما در فضای بسته و نور کم، به شفافیت اولیه خود بازمی‌گردند. این ویژگی، نیاز به حمل دو عینک مجزا (یکی برای دید در روز و دیگری برای دید در شب یا داخل ساختمان) را از بین می‌برد و راحتی و آسایش بیشتری را برای کاربر فراهم می‌آورد.
فراتر از عینک‌ها، فناوری فتوکرومیک در طراحی پنجره‌های هوشمند، پارچه‌های تغییر رنگ‌دهنده، و حتی در کاربردهای تحقیقاتی و صنعتی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. این مواد با قابلیت واکنش به نور، امکان کنترل میزان نور ورودی به ساختمان‌ها را فراهم کرده و به بهینه‌سازی مصرف انرژی کمک می‌کنند. همچنین، در زمینه هنر و طراحی مد، لباس‌ها و اکسسوری‌هایی که با این فناوری ساخته می‌شوند، جلوه‌ای منحصر به فرد و پویا به خود می‌گیرند و تجربه‌ای نوآورانه را برای مصرف‌کننده خلق می‌کنند. بدین ترتیب، فتوکرومیک تنها یک ویژگی ماده نیست، بلکه دریچه‌ای به سوی آینده‌ای هوشمندتر و خلاقانه‌تر است.
