دانشنامه آزاد فارسی
سرعت پیشرفت واکنش شیمیایی. این سرعت را معمولاً در واحد زمان و بر مبنای غلظت واکنش دهندۀ مصرف شده یا محصول تشکیل شده، و معمولاً برحسب مول در لیتر، بیان می کنند. بنابراین، واحد سرعت واکنش به صورت تعداد مول در لیتر ثانیه(فرمول ۱)بیان می شود.فرمول ۱:
ممکن است سرعت واکنش تحت تأثیر غلظت واکنش دهنده ها، دمای آن ها، میزان نور در واکنش های فتوشیمیایییا حضور کاتالیزورقرار گیرد. اگر واکنش کاملاً در حالت گازی صورت گیرد، سرعت واکنش از فشار، و اگر یکی از واکنش دهنده ها در حالت جامد باشد، از اندازۀ ذره تأثیر می پذیرد. طی واکنش در دمای ثابت، غلظت واکنش دهنده ها کاهش می یابد و سرعت واکنش نیز کم می شود. این تغییرات را با رسم نمودار نشان می دهند. واکنش در آغاز با بیشترین مقدار سرعت شروع می شود و رفته رفته سرعت آن کاهش می یابد. برای واکنش های گرماگیر، که واکنش گرما جذب می کند، افزایش دما ممکن است سرعت واکنش را بسیار افزایش دهد. افزایش ده درجۀ سانتی گراد دما ممکن است سرعت را دوبرابر کند، در حالی که افزایش ۴۰ درجۀ سانتی گراد دما ممکن است سرعت را ۵۰ تا ۱۰۰ برابر افزایش دهد. برای تشریح این تأثیرات از نظریۀ برخورداستفاده می کنند. با افزایش غلظت یا فشار گاز، ذرات زیادی در واحد حجم جمع می شوند. بنابراین تعداد برخوردها و درنتیجه، تعداد برخوردهای مفید زیاد می شود. افزایش دما جنبش ذرات را سریع تر می کند و این امر منجر به برخورد و برخوردهای مفید بیشتری در واحد زمان می شود. درنتیجه، سرعت واکنش افزایش می یابد.