کلمه زخرف در اصل به معنای زینت و همچنین به معنای طلا که به عنوان وسیله‌ای برای زینت به کار می‌رود، به کار رفته است. به تدریج، این واژه به سخنان فریبنده‌ای که ظاهری زیبا دارند نیز اطلاق شده است. این ارتباط به این دلیل است که طلا یکی از فلزات شناخته‌شده برای زینت است. همچنین، خانه‌های پرنقش و نگار را نیز می‌نامند و سخنان فریبنده و پر آب و رنگ را مزخرف می‌خوانند. اصطلاح زخرف القول به معنای سخنان فریبنده‌ای است که ظاهری جذاب اما باطنی زشت و ناپسند دارند. در زبان فارسی، این کلمه به معنای زینت، زیور یا تزیین است و در قرآن کریم نیز به زیبایی‌های ناپایدار و ظاهری اشاره دارد. در استفاده از این واژه، توجه به بافت معنایی آن اهمیت دارد، زیرا معمولاً به زیبایی‌های ظاهری اشاره می‌کند که ممکن است سطحی و زودگذر باشند.
زخرف
لغت نامه دهخدا
فرهنگ معین
فرهنگ عمید
۲. [قدیمی] زیور، نقش و نگار، خوبی و زیبایی چیزی.
۳. [قدیمی] سخن بیهوده.
۴. [قدیمی] دروغ آراسته.
۵. [قدیمی] زر.
فرهنگ فارسی
زر، زیور، نقش ونگار، خوبی وزیبایی چیزی، آراسته
( اسم ) ۱ - طلا زر. ۲ - نقش و نگار زیور زینت ( ظاهری ) جمع زخارف.
پرنده ایست
دانشنامه اسلامی
معنی زُخْرُفَهَا: زینتش - کمال زیبایی اش (کلمه زخرف به معنای کمال زیبایی هر چیز است و از همین جهت طلا را هم زخرف میگویند )
ریشه کلمه:
زخرف (۴ بار)
«زخرف» در اصل، به معنای «زینت» و همچنین به معنای طلا که وسیله زینت است آمده، سپس به سخنان فریبنده که ظاهری زیبا دارد نیز «زخرف» و «مزخرف» گفته شده است. و این بدان جهت است که طلا یکی از فلزات معروف زینتی است; خانه های پر نقش و نگار را نیز «زخرف» می گویند، و همچنین سخنان پر آب و رنگ فریبنده را گفتار «مزخرف» می نامند.
«زخرف القول»: سخنان فریبنده است که ظاهری جالب و باطنی زشت و بد دارد.
زینت. راغب آن را زینت روکش گفته که نقش و نگار است و نیز آن را کمال حسن گفتهاند (مجمع (اقرب) یعنی چون زمین زیبائی خود را گرفت و آراسته شد.. یعنی برای تو اطاقی باشد از طلا. ظاهراً مراد آن است که زینت آن از طلا باشد. طلا را به جهت کمال حسن زخرف گفتهاند زخرف القول سخنی است باطل که ظاهر آن صدق و راست باطل که ظاهر آن صدق و راست مینماید. بعضی قول باطل و ظاهر الصدق را برای فریب القامی کند. آن به معنی مفعول (مزخرف) است. زخرف نام سوره چهل و سوم از قرآن است گوئی به مناسبت آیه 35 همان سوره، زخرف خوانده شده است «وَلِبُیُوتِهِمْ اَبْواباً وَ سُرُراً عَلَیْها یَتَّکِوُونَ وَ زُخْرُفاً» در مجمع گوید: زخرف کمال حسن شییء است و لذا به طلا و به نقوش و تصاویر زخرف گفتهاند در حدیث است که «اِنَّهُ لَمْ یَدْخُلِ الْکَعْبَةَ حَتَّی اَمَرَ بِالزُّخْرُفِ فَنَحَّی» آن حضرت وارد کعبه نشد تا فرمود که تصاویر و نقوش را از آن کنار کردند. در مجمع گوید: «زُخْرُفاً» در آیه منصوب است با فعل مضمر یعنی «وَ جَعَلْنا لَهُمْ زُخْرُفاً» ولی شاید عطف باشد به «سُرُراً».
[ویکی فقه] زخرف (ابهام زدایی). زخرف ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • سوره زخرف، چهل و سومین سوره قرآن کریم و از سوره های مکی• زخرف (فقه)، به معنای زینت و دارای کاربرد فقهی
...
[ویکی فقه] زخرف (فقه). زخرف به معنای زینت است وبرای تزیین بکار برده می شود.
زخرف درلغت به معنای زینت و نیز طلا آمده است.
← کاررد زخرف در فقه
۱. ↑ جواهر الکلام، ج۳، ص۳۳۳-۳۳۵.
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج ۴، ص ۲۳۲.
...
ویکی واژه
نقش و نگار.
جملاتی از کلمه زخرف
گاه تا آرد دل زینب بدرد زین مزخرف کفر خود را تازه کرد
از فیلم‌ها یا برنامه‌های تلویزیونی که وی در آن نقش داشته است می‌توان به دارایی‌های آوا، راه‌های فرعی، آن لحظه مزخرف، مغز زنانه و نوع شرور اشاره کرد.
