خلیل

واژه خلیل ممکن است از ریشه خُلَّت به وزن حجت به معنای دوستی نشأت گرفته باشد یا از ریشه خَلَّت به وزن ضربت به معنای نیاز و احتیاج. در مورد اینکه کدام یک از این دو معنا به مفهوم آیه فوق نزدیک‌تر است، میان مفسران اختلاف نظر وجود دارد. برخی بر این باورند که معنای دوم به حقیقت آیه نزدیک‌تر است، چرا که ابراهیم (علیه‌السّلام) به خوبی درک می‌کرد که در همه امور به پروردگار نیازمند است. اما از آنجا که آیه بیان می‌کند که خداوند این مقام را به ابراهیم (علیه‌السّلام) عطا کرده است، می‌توان نتیجه گرفت که منظور از «خلیل» همان معنای دوستی است؛ زیرا اگر بگوییم خداوند ابراهیم (علیه‌السّلام) را به عنوان دوست خود برگزیده، منطقی‌تر به نظر می‌رسد تا اینکه بگوییم او را به عنوان نیازمند خود انتخاب کرده است. همچنین، واژه خلیل به دوست خاص و صمیمی نیز اطلاق می‌شود که انسان او را به عنوان مشاور خود در نظر می‌گیرد.

لغت نامه دهخدا

خلیل. [ خ َ ] ( ع اِ ) دوست. رفیق. یار. ( از منتهی الارب ). ج، اخلاء، خلان

فرهنگ معین

(خَ ) [ ع. ] (ص. اِ. ) دوست خالص، صادق. ج. اخلاء.

فرهنگ عمید

۱. لقب ابراهیم پیامبر.
۲. [قدیمی] دوست مهربان و یکدل، دوست صادق.

فرهنگ فارسی

(سلطان ) تیموری ( جل. ۸٠۷ ه. ق./۱۴٠۴ م.- ف. ۸۱۲ ه. ق./۱۴٠۹ م. ) پسر میرانشاه پس از فوت تیمور امرا او را بسلطنت برداشتند.پیر محمد که ولیعهد تیمور و حاکم فارس بود سلطنت او را نشناخت و تابع شاهرخ شد. خلیل هم مجبور گردید که سلطنت شاهرخ را برسمیت بشناسد و شاهرخ وی را حکومت عراق داد.
( صفت اسم ) دوست خالص صادق دوست مهربان. جمع: اخلائ ( اخلا ).
بن محمد بن ابراهیم بن منصور دمشقی از فاضلان زمان بود او را حاشیتی است بر کتاب [ الدر المختار ] بنام [ دلائل الاسرار ] و نیز شرح لامیه ابن الوردی و [ رحله الی الدیار الرومیه ] او را طبع شعر بود و بسال ۱۱۸۶ هجری در دمشق درگذشت.

فرهنگ اسم ها

اسم: خلیل (پسر) (عربی) (مذهبی و قرآنی) (تلفظ: xalil) (فارسی: خليل) (انگلیسی: khalil)
معنی: دوست، دوست یک دل، لقب حضرت ابراهیم ( ع ) در قرآن کریم، لقب ابراهیم ( ع )

دانشنامه آزاد فارسی

خلیل (الخلیل). مسجد الابراهیم، الخلیل
(نام عبری: حِبْرون) شهری در کرانۀ غربی رود اردن، با ۱۳۷هزار نفر جمعیت (۲۰۰۳). بیشتر ساکنان آن از اعراب مسلمان اند، اما در بیرون از شهر، منطقۀ مسکونی یهودی بزرگی موسوم به کیریات اربا وجود دارد. صنایع این شهر عبارت اند از چرم سازی، سنگ بری، و ساخت ظروف سفالی. الخلیل بارها شاهد رویارویی رژیم اشغالگر قدس و ساکنان اصلی آن در جریان انتفاضه بوده است. در ۱۹۹۴، مسجد شهر صحنۀ قتل عامی بود که طی آن یکی از شهرک نشینان صهیونیست ۳۹ فلسطینی را در حال بجاآوردن نماز صبح هدف گلوله قرار داد. در سپتامبر ۱۹۹۵، رژیم اشغالگر قدس و ساف توافق نامه ای مبنی بر این که سربازان اشغالگر تا مارس ۱۹۹۶ آن را به مقام های فلسطینی تحویل دهند به امضا رساندند، اما این کار تا ژانویۀ ۱۹۹۷ به تعویق افتاد. این شهر به سه منطقه تقسیم شده است؛ منطقۀ تحت ادارۀ فلسطینی ها، منطقۀ تحت ادارۀ صهیونیست ها، و منطقه ای تحت ادارۀ مشترک آن ها. در جریان جنگ ۱۹۴۸ فلسطین، صهیونیست ها نتوانستند الخلیل را تصرف کنند، لذا این شهر در اردن ادغام شد، اما در جنگ ۱۹۶۷ نیروهای صهیونیست آن را اشغال کردند. از مشخصات امروزی شهر الخلیل وجود خانه های بلند سنگی و بازارهایی با طاق ضربی است که در آن ها پوستین و محصولات شیشه گری به فروش می رسد. مشهورترین بنای تاریخی شهر حرم است که چون غار مَکفِیله در آن است مسلمانان و نیز یهودیان آن را مکانی مقدس می دانند. غار مکفیله محلی است که حضرت ابراهیم آن را از عِفرونِ حِتّی به منزلۀ مقبرۀ سارا خریداری کرد. خود مسجد ناحیۀ حرم پیش تر کلیسای صلیبیون بود که مسلمانان آن را به مسجد تبدیل کرده اند. این مسجد محل سنّتی مقبره های حضرت ابراهیم، اسحاق، و یعقوب است.

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] خلیل (ابهام زدایی). خلیل ممکن است اسم برای اشخاص ذیل بوده و یا لقب برای شخصیت های ذیل باشد: • خلیل، خلیل از القاب حضرت ابراهیم (علیه السلام) به معنای دوست خدا • خلیل بن احمد فراهیدی، عالم نحو و فقه اللغة عرب و واضع علم عروض عربی• خلیل بن عبدالله خلیلی قزوینی، معروف به خلیلی قزوینی، حافظ و محدّث و شرح حال نگار ایرانی قرن چهارم و پنجم • خلیل بن غازی قزوینی، مکنی به ابوحامد، معروف به «ملا خلیلا» و «خلیلای قزوینی» و «ملا خلیل قزوینی» و ملقب به «برهان العلماء»• میرزا خلیل گیلانی، از علمای مشروطه خواه ایران در قرن چهاردهم هجری• ملاخلیل گیلانی، از علمای مجاهد ایران در قرن سیزدهم هجری• خلیل ثقفی، مشهور به اعلم الدوله، پزشک، نویسنده و مترجم معاصر و یکی از نخستین دانش آموختگان رشته پزشکی جدید در ایران• خلیل ضیایی، از سیاسیون و نمایندگان مجلس در دوره پهلوی
...

جملاتی از کلمه خلیل

بتان آزری از بتکده برون جستند چو لاله زار به دشت آتش خلیل کشید
دکتر خلیل عالمی در سال ۱۳۶۵ در تهران درگذشت.
زین پس بکن حدیث پسر چون خلیل‌وار او را به پیش حضرت جلت کشیده‌ای
فال گیر
بیا فالت رو بگیرم!!! بزن بریم