واژه خلیل ممکن است از ریشه خُلَّت به وزن حجت به معنای دوستی نشأت گرفته باشد یا از ریشه خَلَّت به وزن ضربت به معنای نیاز و احتیاج. در مورد اینکه کدام یک از این دو معنا به مفهوم آیه فوق نزدیکتر است، میان مفسران اختلاف نظر وجود دارد. برخی بر این باورند که معنای دوم به حقیقت آیه نزدیکتر است، چرا که ابراهیم (علیهالسّلام) به خوبی درک میکرد که در همه امور به پروردگار نیازمند است. اما از آنجا که آیه بیان میکند که خداوند این مقام را به ابراهیم (علیهالسّلام) عطا کرده است، میتوان نتیجه گرفت که منظور از «خلیل» همان معنای دوستی است؛ زیرا اگر بگوییم خداوند ابراهیم (علیهالسّلام) را به عنوان دوست خود برگزیده، منطقیتر به نظر میرسد تا اینکه بگوییم او را به عنوان نیازمند خود انتخاب کرده است. همچنین، واژه خلیل به دوست خاص و صمیمی نیز اطلاق میشود که انسان او را به عنوان مشاور خود در نظر میگیرد.
خلیل
لغت نامه دهخدا
خلیل. [ خ َ ] ( ع اِ ) دوست. رفیق. یار. ( از منتهی الارب ). ج، اخلاء، خلان
فرهنگ معین
فرهنگ عمید
۲. [قدیمی] دوست مهربان و یکدل، دوست صادق.
فرهنگ فارسی
( صفت اسم ) دوست خالص صادق دوست مهربان. جمع: اخلائ ( اخلا ).
بن محمد بن ابراهیم بن منصور دمشقی از فاضلان زمان بود او را حاشیتی است بر کتاب [ الدر المختار ] بنام [ دلائل الاسرار ] و نیز شرح لامیه ابن الوردی و [ رحله الی الدیار الرومیه ] او را طبع شعر بود و بسال ۱۱۸۶ هجری در دمشق درگذشت.
فرهنگ اسم ها
معنی: دوست، دوست یک دل، لقب حضرت ابراهیم ( ع ) در قرآن کریم، لقب ابراهیم ( ع )
دانشنامه آزاد فارسی
(نام عبری: حِبْرون) شهری در کرانۀ غربی رود اردن، با ۱۳۷هزار نفر جمعیت (۲۰۰۳). بیشتر ساکنان آن از اعراب مسلمان اند، اما در بیرون از شهر، منطقۀ مسکونی یهودی بزرگی موسوم به کیریات اربا وجود دارد. صنایع این شهر عبارت اند از چرم سازی، سنگ بری، و ساخت ظروف سفالی. الخلیل بارها شاهد رویارویی رژیم اشغالگر قدس و ساکنان اصلی آن در جریان انتفاضه بوده است. در ۱۹۹۴، مسجد شهر صحنۀ قتل عامی بود که طی آن یکی از شهرک نشینان صهیونیست ۳۹ فلسطینی را در حال بجاآوردن نماز صبح هدف گلوله قرار داد. در سپتامبر ۱۹۹۵، رژیم اشغالگر قدس و ساف توافق نامه ای مبنی بر این که سربازان اشغالگر تا مارس ۱۹۹۶ آن را به مقام های فلسطینی تحویل دهند به امضا رساندند، اما این کار تا ژانویۀ ۱۹۹۷ به تعویق افتاد. این شهر به سه منطقه تقسیم شده است؛ منطقۀ تحت ادارۀ فلسطینی ها، منطقۀ تحت ادارۀ صهیونیست ها، و منطقه ای تحت ادارۀ مشترک آن ها. در جریان جنگ ۱۹۴۸ فلسطین، صهیونیست ها نتوانستند الخلیل را تصرف کنند، لذا این شهر در اردن ادغام شد، اما در جنگ ۱۹۶۷ نیروهای صهیونیست آن را اشغال کردند. از مشخصات امروزی شهر الخلیل وجود خانه های بلند سنگی و بازارهایی با طاق ضربی است که در آن ها پوستین و محصولات شیشه گری به فروش می رسد. مشهورترین بنای تاریخی شهر حرم است که چون غار مَکفِیله در آن است مسلمانان و نیز یهودیان آن را مکانی مقدس می دانند. غار مکفیله محلی است که حضرت ابراهیم آن را از عِفرونِ حِتّی به منزلۀ مقبرۀ سارا خریداری کرد. خود مسجد ناحیۀ حرم پیش تر کلیسای صلیبیون بود که مسلمانان آن را به مسجد تبدیل کرده اند. این مسجد محل سنّتی مقبره های حضرت ابراهیم، اسحاق، و یعقوب است.
دانشنامه اسلامی
...
جملاتی از کلمه خلیل
بتان آزری از بتکده برون جستند چو لاله زار به دشت آتش خلیل کشید
دکتر خلیل عالمی در سال ۱۳۶۵ در تهران درگذشت.
زین پس بکن حدیث پسر چون خلیلوار او را به پیش حضرت جلت کشیدهای