آبگیر یا برکه، یک ناحیه آبی کوچک و پایدار است که به طور طبیعی یا به صورت مصنوعی به وجود می‌آید. این نواحی معمولاً از تجمع آب در یک فرورفتگی زمین تشکیل می‌شوند و به طور کلی کوچکتر از دریاچه‌ها هستند. برای تفکیک برکه‌ها از دریاچه‌ها و تالاب‌ها، معمولاً بر اساس معیارهایی چون مساحت کمتر از ۵ هکتار، عمق کمتر از ۵ متر و پوشش گیاهی آبزی کمتر از ۳۰ درصد عمل می‌شود. آبگیرها می‌توانند به طرق مختلفی شکل بگیرند: مثلاً در دشت‌های سیلابی به صورت کانال‌های طبیعی رودخانه، یا از فرآیندهای یخچالی، همچنین در نتیجه تشکیل پوده زارها و تلماسه‌های ساحلی. برخی از آن‌ها ممکن است به صورت چاله‌های جداگانه یا به شکل آبگیرهای بهاری شکل بگیرند، و همچنین می‌توانند بر اثر رواناب، آب‌های زیرزمینی یا بارش‌ها پر شوند. ساختار آبگیرها معمولاً به چهار بخش تقسیم می‌شود: پوشش گیاهی، آب آزاد، گل کف و لایه سطحی. اندازه و عمق این نواحی آبی می‌تواند در فصول مختلف سال تغییر کند؛ به عنوان مثال، بسیاری از برکه‌ها در پی طغیان‌های بهاری رودها ایجاد می‌شوند، که این پدیده به غنی‌سازی و تغییرات اکوسیستم‌های محلی کمک می‌کند.
آب گیر
فرهنگ معین
فرهنگ عمید
۲. ظرف آب یا گلاب: طبق های زرین پر از مشک ناب / به پیش اندرون آبگیر گلاب (فردوسی: ۳/۳۹۵ ).
۳. گنجایش حوض یا آب انبار یا ظرف برای مقداری از آب: آبگیر این آب انبار ده متر مکعب است.
۴. آبخور، آبشخور.
۵. (اسم، صفت ) [قدیمی] کارگر حمام که در گرمابه آب به بدن مردم می ریخت.
فرهنگ فارسی
دریا بحر
دانشنامه عمومی
آبگیرها را می توان به چهار بخش یا لایه تقسیم کرد: پوشش گیاهی، آب آزاد، گل کف و لایه سطحی. اندازه و عمق برکه ها اغلب به نسبت زمان سال بسیار متفاوت است؛ بسیاری از برکه ها در اثر طغیان بهاری رودها ایجاد می شوند. آبگیرهای موجود در طبیعت ممکن است دارای آب شیرین یا آب لب شور باشند. آبگیرهای دارای آب شور با اتصال مستقیم به دریا برای حفظ شوری کامل، معمولاً به عنوان بخشی از محیط زیست دریایی در نظر گرفته می شوند. این پهنه های آبی از موجودات زنده موجود در آب شیرین یا شور پشتیبانی نمی کنند و آبگیر محسوب نمی شوند.
برکه ها معمولاً طبق تعریف، آب های کم عمق با فراوانی متفاوتی از گیاهان آبزی و جانوران هستند. عواملی مانند عمق، تغییرات فصلی سطح آب، شار مواد مغذی، مقدار نوری که به برکه ها می رسد، شکل، حضور پستانداران بزرگ، ترکیب هر گونه ماهی و شوری آب همه می توانند بر انواع جوامع گیاهی و جانوری موجود در آبگیر تأثیر بگذارند. شبکه های غذایی هم بر اساس جلبک های شناور آزاد و هم بر اساس گیاهان آبزی هستند. معمولاً مجموعه متنوعی از آبزیان با چند نمونه از جمله جلبک ها، حلزون ها، ماهی ها، سوسک ها، حشرات آبی، قورباغه ها، لاک پشت ها، سمورها و موش های آبی وجود دارد. شکارچیان برتر ممکن است شامل ماهی های بزرگ، حواصیل ها یا تمساح ها باشند. از آنجایی که ماهی ها شکارچی اصلی لارو دوزیستان هستند، در برکه هایی که هر سال خشک می شوند، در نتیجه کشتن ماهی های ساکن، پناهگاه مهمی برای پرورش دوزیستان فراهم می شود. آبگیرهایی که هر سال به طور کامل خشک می شوند اغلب به عنوان آبگیر بهاری شناخته می شوند. برخی از آبگیرها در اثر فعالیت حیوانات تولید می شوند، از جمله سوراخ های تمساح و برکه های سگ آبی، و این آبگیرها باعث افزایش تنوع چشم اندازها می شوند.
جمله سازی با آب گیر
همیشه تا بدمد مشک و مغز یابد بوی همیشه تا بوزد باد و آب گیرد چین
از تک چو بر سر آیی و سربرکنی ز آب گیری به دست ساحل و پاها کنی رها
از آب گیرِ دیده نشد مردمک برون هر چند جهد کرد بسی در شناوری
