اَحَد یکی از نامهای خداوند است که به معنای یگانه و یکتا به کار می‌رود و به سادگی و بسیط بودن خداوند اشاره دارد و هرگونه ترکیب را از او نفی می‌کند. این واژه در قرآن کریم به دفعات ذکر شده است، اما تنها یک بار به عنوان وصف و اسم در آیه اول سوره توحید در مورد خداوند به کار رفته است. اگرچه این واژه و واحد از نظر لغوی مترادف به نظر می‌رسند، اما برخی مفسران و عرفا تفاوت‌هایی میان آن‌ها قائل شده‌اند. به عنوان یکی از اسما الهی، احد تفاسیر متنوعی در آثار عرفا و مفسران دارد. این نام به معنای یگانه و بی‌همتا بودن خداوند است و به صورت وصفی و اسمی تنها در وصف او به کار می‌رود، تأکید بر این دارد که خداوند همیشه یگانه است و هیچ کس نمی‌تواند نظیر او باشد. از دیدگاه فلاسفه و متکلمان، احد هرگونه ترکیب را از ذات خداوند نفی کرده و به بسیط بودن او اشاره دارد. واژه احد در قرآن ۷۴ بار ذکر شده که تنها یک بار به صورت وصفی و اسمی در آیه اول سوره توحید در مورد خداوند آمده است.
احد
لغت نامه دهخدا
احد. [ اَ ] ( ع مص ) پیمان بستن.
احد. [اَ ح َ ] ( ع ص، اِ ) یکی. یگانه. || یکم.
- احدی؛ یک تن. هیچکس. کسی: عاجز نمیکند او را هیچ دشواری و مفر و گریزگاهی نیست هیچ احدی را از قضای او. ( تاریخ بیهقی ).
|| کس. دیّار: ما فی الدّار اَحد؛ نیست در خانه کسی. ( منتهی الارب ). || روز یکشنبه. ج،آحاد، احدان و یا احد جمع ندارد. ( منتهی الارب ).
احد. [ اَ ح َ ] ( ع ص ) یگانه. فرد. یکی بخدائی. || ( اِخ ) نامی از نامهای خدای تعالی. صفتی از صفات باری تعالی. نزد بعضی احد، مخصوص است بخدای تعالی و در صفات غیر او تعالی اطلاق نکنند. ( منتهی الارب ). جرجانی آرد: هو اسم الذات مع اعتبار تعدد الصفات و الاسماء و الغیب ( ؟ ) و التعینات الأحدیة اعتبارها من حیث هی هی بلا اسقاطها و لا اثباتها بحیث یندرج فیها السبب الخطرة الواحدة. ( تعریفات ).
احد. [ اَ ح َ ] ( اِخ ) محلی است در نجد. ( مراصد ).
احد. [ اَ ح َدد ] ( ع ن تف ) تندتر. تیزتر. اَذکر: خراسان که خلاصه بیضه دولت و نقاوه مملکت است، بدو ارزانی داشت تا وقت نجوم محن و هجوم فتن یار احد و رکن اشد او باشد. ( ترجمه تاریخ یمینی )
فرهنگ معین
فرهنگ عمید
۲. از نام های خداوند، یگانه، یکتا.
بُرنده تر، تندتر، تیزتر.
فرهنگ فارسی
۱ - کوهی است در حجاز که یکی از غزوات پیغمبر ص در نزدیک آن روی داده است - ۲ ٠-( غزوه احد ) ٠ یکی از غزوات معروف پیغمبر اسلام ص که نزدیک کوه احد بسال سوم ه. روی داده ٠ حمزه عم رسول ص با۷٠ تن از مسلمانان دراین غزوه شهید شد٠
یک، یکی، کسی، یگانه، یکتا
۱ - ( اسم ) یکی یک. ۲ - ( صفت ) یگانه یکتا. ۳ - یکم. ۴ - یکی از نامهای خدا. ۵ - هر موجودی که یگانه باشد و متعددی از جنس آن نباشد و آن اخص از واحد است. ۶ - اسم ذات با اعتبار تعدد صفات و اسمائ و غیب.
تند تر
فرهنگ اسم ها
معنی: یگانه، یکتا، یکی از نام های خداوند، بی مانند، از نام های خداوند، یکی، یک نفر، یک از
دانشنامه آزاد فارسی
کوه کوهی است سُرخ رنگ، در یک فرسنگی شمال مدینه. آوازۀ این کوه به سبب غزوۀ احد (۳ق) است. قبر حمزة بن عبدالمطلب، عموی پیامبر اسلام (ص)، و بعضی کشتگان جنگ احد در دامنۀ این کوه واقع است.
