تثنیه به معنای دو بار تکرار کردن یا دوگانگی چیزی است. این کلمه معمولاً در زبانشناسی و ادبیات برای اشاره به شکل خاصی از تکرار واژه، جمله یا مفهوم به کار میرود تا بر اهمیت یا وضوح آن تأکید شود. تثنیه میتواند هم در متنهای نوشتاری و هم در گفتار وجود داشته باشد و هدف آن جلب توجه یا روشن کردن معنای مورد نظر است.
در زبان، این شیوه باعث تقویت معنا و ایجاد وزن یا ریتم در جمله میشود. مثلاً در شعر و نثر، تکرار دوگانه یک واژه یا عبارت به خواننده یا شنونده حس تکرار و تأکید القا میکند. همچنین در آموزش یا بیان مفاهیم، تثنیه میتواند به فهم بهتر مطلب کمک کند و مفهومی را که ممکن است ناپیدا باشد، روشنتر سازد.
این نوع تکرار با سایر انواع مثل تعدد یا تکرار معمولی متفاوت است، زیرا مشخصاً محدود به دو بار است و هدف آن بیشتر تأکید است تا صرفاً پر کردن متن. این ویژگی باعث میشود که تثنیه به عنوان ابزاری ادبی و زبانی شناخته شود که هم در آثار کلاسیک و هم در زبان روزمره کاربرد دارد و نقش مهمی در انتقال معنا و احساس دارد.