تعریف و معنا:
فوت یا درگذشت: ارتحال به معنای مردن و انتقال از زندگی به مرگ است و این اصطلاح در مورد افرادی به کار می‌رود که در جامعه دارای جایگاه ویژه‌ای هستند.
انتقال یا کوچ کردن: در این معنا، ارتحال به معنای جابه‌جایی یا انتقال از یک مکان به مکان دیگر، یا به طور کلی به معنای تغییر وضعیت یا مکان اشاره دارد.
کاربرد در متون مذهبی و فرهنگی:
این کلمه در متون مذهبی و فرهنگی به ویژه در مورد شخصیت‌های مذهبی، علمای بزرگ، و رهبران سیاسی به کار می‌رود. به عنوان مثال، در اعلامیه‌ها یا یادبودهای مربوط به درگذشت شخصیت‌های مهم، معمولاً از واژه ارتحال استفاده می‌شود.
تفاوت با واژه‌های دیگر:
این اصطلاح در مقایسه با واژه‌هایی مانند مرگ یا فوت بار معنایی و احترامی بیشتری دارد. در حالی که مرگ و فوت می‌توانند به طور کلی به هر نوع درگذشتی اشاره کنند، ارتحال بیشتر به درگذشت شخصیت‌های مهم و بزرگ اشاره دارد.
در سال ۱۳۶۹، معاون اول رئیس‌جمهور دستور داد که در هفتهٔ عزای عمومی که به مناسب اولین سالگرد ارتحال روح‌الله موسوی خمینی، بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران، برگزار شده بود، پرچم رسمی کشور به صورت نیمه‌افراشته در آید.[ص]
بعد از خواجه علی، فرزندش ابراهیم معروف به شیخ شاه جانشین وی شد. او که در سفر حج همراه پدر بود، در بیت‌المقدس به تجهییز جنازه پدر مباشرت کرد و چون به اردبیل بازگشت، به ارشاد مریدان پرداخت و ۲۱ سال به این کار توفیق یافت و در سال ۸۵۱ هجری قمری، هنگام ارتحال به سرای باقی، سجّاده ارشاد را به فرزندش شیخ جنید واگذاشت.
دبیر ستاد مرکزی بزرگداشت سید روح‌الله خمینی در نامه‌ای که به سید حسن خمینی نوشته و طی آن گزارشی دربارهٔ سیر اجرایی مراسم بیست‌ویکمین سالگرد ارتحال سید روح‌الله خمینی ارائه داده، به تماس تلفنی خود با «سردار وحید» در ایام نوروز ۱۳۸۹ و نقش مهم او در جلسات برگزاری مراسم سالگرد، اشاره کرده است.
چون به شوق گلشن خلد برین زین مرحله خیمهٔ اجلال بیرون زد به عزم ارتحال
