لغت نامه دهخدا
نیاید نکوکاری از بدرگان
محال است دوزندگی از سگان.سعدی ( بوستان ).|| ( اِ مرکب ) مغازه خیاطی. دکان ( کارگاه ) خیاطی. آنجای که در آن به خیاطی و دوخت و دوز مشغولند. ( از یادداشت مؤلف ).
دوزندگی
نیاید نکوکاری از بدرگان
محال است دوزندگی از سگان.سعدی ( بوستان ).|| ( اِ مرکب ) مغازه خیاطی. دکان ( کارگاه ) خیاطی. آنجای که در آن به خیاطی و دوخت و دوز مشغولند. ( از یادداشت مؤلف ).
فرهنگ عمید
فرهنگ فارسی
دانشنامه عمومی
دوزندگی یکی از قدیمی ترین هنرهای منسوجات پدید آمده در دوران پارینه سنگی است. باستان شناسان بر این باورند که مردم عصر حجر در سراسر اروپا و آسیا، پیش از اختراع چرخ نخ ریسی و پارچه بافی، لباس ها را از جنس خز و پوست و به وسیلهٔ سوزن هایی از جنس استخوان، شاخ گوزن و عاج و بند و نخ هایی که از اندام های مختلف بدن جانور شامل رباط و نخ ساخته شده از روده و دستگاه گوارش حیوانات و رگ می دوختند. امروزه برای دوزندگی از ابزارها و وسایل صنعتی و کاملا پیشرفته استفاده می شود که عمل طولانی دوزندگی را به کاری ساده تبدیل کرده است البته به شرط داشتن خیاطی توانا که آموزش های لازم را در جهت کار با ابزارآلات صنعتی دیده باشد.
خیاطی برای نخستین بار توسط یکی از پیامبران الهی در جامعه باب شد، به نحوی که تا قبل از آن مردم برای پوشاندن بدن خود از پوست حیوانات استفاده می کردند و از خیاطی و دوخت و دوز هیچ نمی دانستند. ادریس یکی از پیامبران خیاط بود. طبق اسناد دینی، او نخستین کسی بود که خیاطی کرد و طرز دوختن لباس را به مردم آموخت و از آن پس مردم به تدریج از لباس های دوخته شده استفاده می کردند.
چرخ های خیاطی براساس کاربرد به دو دسته صنعتی و خانگی طبقه بندی می شوند. مثلا برخی از چرخ های صنعتی فقط راسته دوزی می کنند و برخی دیگر فقط زیگزاگ می زنند.
از طرفی چرخ های خانگی برای استفاده خانگی است و به تجهیزات و دوخت های مختلفی مجهز است و برای دوخت و دوز در حجم کم مناسب اند.
تفاوت انواع چرخ خیاطی صنعتی و خانگی
چرخ خیاطی خانگی بیشتر برای افرادی مناسب است که به خیاطی علاقه دارند و می خواهند بعضی از لباس هایشان را خودشان بدوزند یا کارهای سبک دوخت و دوز منزل را انجام دهند.
اما چرخ های صنعتی مناسب دوخت های سنگین و در حجم بالا است و معمولا در مزون ها و محیط های کارگاهی از آن ها استفاده می شود.
تولید پوشاک معمولاً بر پایه الگوی دوخت است. یک الگو می تواند بسیار ساده باشد. پس از تعیین الگو، خیاط اندازه های لازم برای برش پارچه و دوخت لباس را دارد. طرح ها و الگوهای پیچیده ده ها بار طراحی و اصلاح می شوند. ممکن است حدود 40 ساعت طول بکشد تا یک الگوی نهایی ایجاد شود و به 60 ساعت برش و دوخت نیاز دارد. مهم است که یک الگو به خوبی ایجاد شود، زیرا میزان تناسب یک قطعه لباس تکمیل شده دلیل پوشیده شدن یا عدم پوشیده شدن آن است.
جمله سازی با دوزندگی
همه تافته رشته مکر و فن چو سوزن به دوزندگی نیش زن
نیاید نکوکاری از بد رگان محال است دوزندگی از سگان
ابراهیم بن دینار نهروانی، همچنین شهرت‌یافته به رزّاز و لقب‌گرفته به ابوحکیم (۱۰۸۷–۱۱۶۱م) فقیه حنبلی عراقی بود. پیشهٔ اصلی‌اش دوزندگی بود و از همین راه درآمد داشت. از اهالی بغداد بود. نوشته‌هایی در فقه دارد مانند شرح الهدایة که در نه جلد نگاشت و آن را پایان نبرد.
از دیگر صنایع آرتساخ را می‌توان به: صنایع پنبه و بافندگی، کارخانه‌های دوزندگی و قالی‌بافی، صنعت غذایی، صنعت چوب و استخراج و تولید مصالح ساختمانی را می‌توان نام برد.
در پس هر کشتنی صد زندگی ست هر دریدن را دو صد دوزندگی ست
