واژه‌ای ریشه‌دار در زبان عربی و برگرفته از مصدر شِفاء است که به معنای درخواست شفا، طلب بهبودی از بیماری یا نیل به تندرستی و بازیابی سلامت به کار می‌رود. این اصطلاح، فراتر از یک درخواست ساده، بیانگر حالتی از امید و رجوع به قوای برتر یا منابع درمانی برای رفع کسالت و بازگشت به وضعیت مطلوب جسمی و روحی است. در فرهنگ اسلامی، استشفاء اغلب با توکل به خداوند و طلب یاری از ذات باری‌تعالی پیوند خورده است.
مفهوم استشفاء تنها به ابعاد جسمانی محدود نمی‌شود و می‌تواند شامل جنبه‌های روحی و روانی نیز گردد. به این معنا که فرد نه تنها برای التیام بیماری‌های فیزیکی، بلکه برای رفع کدورت‌های روحی، آرامش درونی و رهایی از پریشانی‌های ذهنی نیز به این عمل مبادرت می‌ورزد. مصادیق استشفاء متنوع هستند؛ از دعاهای فردی و توسل به معصومین (ع) گرفته تا رجوع به پزشکان متخصص و استفاده از روش‌های درمانی نوین، همگی در دایره وسیع استشفاء قرار می‌گیرند.