آقشام

واژه‌ی «آقشام» (Akşam) در زبان ترکی به معنی عصر، هنگام غروب یا اوایل شب است. این واژه در واقع به زمانی بین غروب آفتاب تا فرا رسیدن شب کامل اشاره دارد؛ یعنی وقتی که هوا تاریک می‌شود اما هنوز شب به‌طور کامل فرا نرسیده است. در فارسی، می‌توان آن را معادل «شامگاه»، «اوایل شب» یا «فلق» دانست.

در فرهنگ ترکی، «آقشام» نه‌تنها زمان خاصی از روز، بلکه مفهومی احساسی و فرهنگی نیز دارد. مثلاً عبارت در ترکیه و جمهوری آذربایجان، این واژه‌ی در ترکیب‌هایی مانند «آقشام یئمیی» (Akşam yemeği) به معنی شام (غذای شب) به کار می‌رود.

از نظر ریشه‌شناسی، «آقشام» از دو بخش تشکیل شده است: «آق» به معنی سفید یا روشن و «شام» به معنی شب. این ترکیب در اصل به معنای «آغاز روشنی شب» یا «زمانی که شب از روز جدا می‌شود» بوده است. بنابراین، این کلمه واژه‌ای زیبا و کهن است که هم زمان فلق و غروب خورشید را توصیف می‌کند و هم در زبان و ادب ترکی، نماد آرامش، پایان روز و آغاز شب به شمار می‌آید.

لغت نامه دهخدا

( آقشام ) آقشام. ( اِ مرکب ) ( از ترکی ِ آق، سپید + فارسی ِ شام، شب ) اول شب. فلق. || نوبتی که بر در پادشاهان و امراء ترک زدندی شامگاهان.
- آقشام زدن.

فرهنگ معین

( آقشام ) [ تر - فا. ] (اِمر. ) ۱ - غروب، شامگاه. ۲ - نوبتی که بر در پادشاهان و امرای ترک در شامگاه می زدند. ۳ - شیپوری که هنگام غروب در سربازخانه ها می زدند.

فرهنگ عمید

( آقشام ) ۱. غروب، هنگام غروب، شامگاه.
۲. شیپوری که هنگام غروب در سربازخانه می زنند.

فرهنگ فارسی

( آقشام ) ( اسم ) ۱- اول شب فلق هنگام غروب شامگاه. ۲ - نوبتی که بر در پادشاهان و امرای ترک در شامگاه میزدند. ۳ - تشریفاتی که در هنگام غروب در سرباز خانه ها انجام دهند شامگاه.
اول شب فلق
غروب، هنگام غروب، شامگاه، شیپوری که هنگام غروب درسربازخانه می زنند

ویکی واژه

غروب، شامگاه.
نوبتی که بر در پادشاهان و امرای ترک در شامگاه می‌زدند.
شیپوری که هنگام غروب در سربازخانه‌ها می‌زدند.

جمله سازی با آقشام

💡 زندگی گالان با به دنیا آمدن دو پسرش آق‌اویلر و آقشام‌گلن ادامه می‌یابد. ناگهان در روزی از روزهای نامیمون صحرا، گالان که شتابان از نبرد خونین دیگری برگشته است و در کنار چاه اینچه‌برون آب می‌خورد به دست یِت‌میش برادر بزرگ سولماز کشته می‌شود.