منجزات مریض
فرهنگ فارسی
دانشنامه آزاد فارسی
اصطلاحی در فقه، تصرفاتی که مریضِ رو به مرگ در اموال خود می کند و نتیجه اش خارج شدن بدون عوض اموال از ملکیت اوست. مانند بخشش و وقف. اگر مریض این تصرفات را معلَّق بر مرگ خود نکند و همان بیماری به وفات مریض صاحب مال بینجامد، همۀ اینگونه تصرفاتش باطل است و از ثلث پرداخت می شود زیرا چنین تصرفاتی حق وارثان را از بین می برد.
دانشنامه اسلامی
تصرفات مؤجله تصرفاتی است که مریض (در مرض موت) آن ها را به مرگ خود معلق و موکول نماید.
این نوع که مشروط به موت می باشد در حکم وصیت است اجماعاً.
منظور از تصرفات منجزه
و تصرفات منجزه آن هایی است که مریض خود در حال حیات انجام دهد نه آن که به مرگ خویش موکول کند و بالاخره «منجز» به معنی حاضر می باشد.
حکم منجزات تبرعی مریض
منجزات مریض هرگاه جنبه تبرع داشته باشد یعنی کلاً یا بعضاً بلاعوض و مجانی باشد. و به عبارت دیگر مستلزم تقویت مال و ارث بدون عوض گردد، مانند هبه، وقف، عتق، صدقه، محابات.
آیا باید از اصل مال اخراج شود یا از ثلث مال دو قول می باشد و مشهوریین متأخرین قول دوم است.
و اما فقهای مذاهب اربعه، چنان که در کتاب المیزان الکبری می نویسد: بالاتفاق این قول را اختیار کرده اند و گفته اند منجزات تبرعی مریض از ثلث مال است.
