دانشنامه اسلامی
ریشه کلمه:
نکب (۲ بار)ها (۱۳۹۹ بار)
«مناکب» از مادّه «نَکْب ـ نُکُوب» جمع «منکب» (بر وزن مغرب) به معنای شانه است، گویی انسان پا بر شانه زمین می گذارد و چنان زمین آرام است که، می تواند تعادل خود را حفظ کند.
عدول. انحراف «نَکَبَ عَنْهُ :عدل» در نهج البلاغه خطبه 123 در باره اهل صفین فرموده:«نُکُبٍ عَنِ الطَّریقِ» از راه حق منحرف اند. . آنانکه به آخرت تسلیم نمیشوند از راه راست منحرف اند. * . مَنکِب به معنی شانه انسان و نیز به معنی ناحیه هرچیز است جمع آن مناکب است اگر مناکب زمین به معنی شانههای آن باشد از این میتوان به کرویت زمین استدلال کرد و در این صورت همه جای زمین شانه آن است و آن مفید کرویت میباشد واگر مراد نواحی زمین باشد ربطی به کرویت نخواهد داشت یعنی: اوست که زمین را برای شما رام کرد در اطراف آن راه بروید. منظور از آیه مسخر ورام بودن زمین است نسبت به انسان و تصرفاتش. راغب که منکب را به معنی شانه میداند گوید: استعاره بودن مناکب به زمین مانند استعاره بودن ظهر است بر آن در . این لفظ فقط دوبار در کلام الله آمده است.
