مفراح
دانشنامه عمومی
گونه N. crispa به عنوان آرام بخش، مقوی معده، ضد نفخ و ضدعفونی کننده در اختلالات تنفسی و گوارشی مورد استفاده قرار میگیرد.
به دلیل خواص دارویی و همچنین بوی معطر در استفاده های سنتی به عنوان طعم دهنده در نوشیدنی ها و غذاها و بخصوص در ماست و دوغ مورد استفاده قرار میگیرد.
در مورد گیاه مفراح تاکنون مقالات بسیار محدودی به چاپ رسیده است و معدود مقالات مرتبط نیز به آنالیز اسانس گیاه جمع آوری شده از عرصه طبیعی و چند گزارش از اثرات بیولوژیکی آن محدود شده است و تاکنون هیچ گزارشی در مورد مطالعات کشت و اهلی سازی آن منتشر نشده است.
گونه های جنس Nepeta عموما به واسطه دو دسته ترکیب 8، 1 - سینئول و مشتقات نپتالاکتونی شناخته میشوند. گونه Nepeta Crispa از گونه هایی است که از عمده ترکیبات اسانس آن 8، 1 - سینئول بوده است ولی در عین حال مشتقات نپتالاکتونی آن نیز از فراوانی قابل قبولی برخوردار هستند.
سنبلی و همکاران 23 ترکیب در اسانس این گیاه شناسایی کردند که 8، 1 - سینئول ( 47/9 % ) و 4aα, 7β, 7aα - nepetalactone ( 20/3 % ) از فراوانترین ترکیبات مفراح بودند.
در تحقیقی مشابه گیاه داروئی مفراح از روشگاه های طبیعی استان همدان جمع آوری و اسانس آن مورد بررسی قرار گرفت. ترکیبات 8/1 - سینئول ( 71 % ) ، آلفا - پینن ( 5 % ) و گاما - ترپینئول ( 4/1 % ) از مهمترین ترکیبات گیاه گزارش شده است و البته گزارشی از حضور مشتقات نپتالاکتونی نشده است. همچنین بازده اسانس در این گزارش 0/9 درصد بوده است.
