دانشنامه اسلامی
امتیاز تفسیر ادبی اجتماعی در دوران معاصر، در آن است که رنگی نو به خود گرفته، با چهره فرهنگ و ادب معاصر و با پرداختن به مسائل جامعه درخشیده است و هرگز تقلید گونه به مسائل ظاهری و خسته کننده که موجب دوری مردم از قرآن می شود نپرداخته است. این نوع تفسیر، پدیده ای نو ظهور است که نخست به اظهار دقایق تعابیر قرآنی و سپس بیان آنها با اسلوبی زیبا و ادبی و تطبیق آنها با هستی و حیات و سنن اجتماعی موجود در جامعه پرداخته است.این نهضت ادبی - اجتماعی با تلاش و کوشش فراوانی در راه تفسیر قرآن و تقرب آن به فهم همگان و انطباق آن با واقعیات موجود آغاز شد.
ویژگی ها
در اینجا به چند ویژگی از تفاسیر ادبی اجتماعی اشاره می کنیم:
← دوری از تعصبات افراطی
نخستین پیشوای این مکتب، استاد امام محمد عبده است که اساس این بنیان عظیم را پی افکند و باب اجتهاد در تفسیر را پس از چندین قرن گشود. وی روش تقلید از گذشتگان را به کناری نهاد و به عقل، آزادی نقد و تحقیق بخشید. بعد از او هم شاگردان بزرگش، مانند رشید رضا، شیخ محمد قاسمی، شیخ احمد مصطفی مراغی و پس از آنان علمای دیگری مانند سید قطب، شیخ محمدجواد مغنیه، شیخ محمد صادقی، سیدمحمدحسین فضل الله، سیدمحمد شیرازی، شیخ سعید حُوی، محمدطاهر بن عاشور، سیدمحمدتقی مدرسی، استاد ناصر مکارم شیرازی و دیگران بر همین منوال و سبک حرکت کردند؛ اما کسی که بر همه آنان برتری دارد و در این راه گوی سبقت را از همگان ربوده است علامه و فیلسوف بزرگوار سیدمحمدحسین طباطبایی است.
